بررسي شاخص‌هاي رشد و مراحل فنولوژيك كنجد (Sesamum indicum L.) در شرايط استفاده از منابع تغذيه‌اي زيستي و شيميايي

به‌منظور ارزيابي اثر كودهاي مختلف زيستي و شيميايي بر شاخص‌هاي رشد و مراحل فنولوژيكي كنجد آزمايشي در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با 10 تيمار و سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل كودهاي زيستي نيتروكسين (Ni)، بيوفسفر (BP)، بيوسولفور (PS)، تركيب زيستي دوگانه Ni+BP و سه‌گانه Ni+BP+BS، كودهاي شيميايي اوره (U)، سوپرفسفات تريپل (P)، تركيب شيميايي دوگانه U+P و سه‌گانه U+P به‌علاوه گوگرد (S) عنصري (U+P+S) و شاهد (بدون مصرف كود) بود. نتايج اين آزمايش نشان‌دهنده برتري تيمارهاي تركيبي كودهاي زيستي و شيميايي نسبت كاربرد تكي آن كودها بود. بر اين اساس تيمارهاي تركيبي دوگانه و سه‌گانه زيستي و شيميايي بهترين روند شاخص‌هاي رشدي تأثيرگذار بر توليد ماده خشك (شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول) را نسبت به شاهد داشتند كه منجر به تجمع بيشتر ماده خشك در اين تيمارها گرديد. بالاترين نقطه اوج سرعت آسيميلاسيون خالص نيز در تيمار دوگانه زيستي مشاهده شد. هرچند در اين آزمايش در تيمارهاي مختلف از نظر شاخص‌هاي رشدي تفاوت‌هايي مشاهده شد و با وجودي كه سبز شدن گياهچه‌ها در تيمارهاي زيستي زودتر اتفاق افتاد، اما تحليل‌هاي آماري نشان داد كه مراحل مختلف فنولوژيكي كنجد از هيچ‌كدام از تيمارهاي اين آزمايش تأثير معني‌داري نپذيرفت. بنابراين از يافته‌هاي اين پژوهش چنين نتيجه‌گيري مي‌شود كه كاربرد تركيبي كودهاي زيستي و كودهاي شيميايي در بهبود شرايط رشدي گياه اثر قابل توجهي داشته و تغييري در فنولوژي گياه به‌وجود نمي‌آورند. نهايتاً با توجه به مزاياي استفاده از كودهاي زيستي، استفاده از تركيب كودهاي زيستي به‌عنوان بهترين گزينه براي توليد كنجد پيشنهاد مي‌گردد.