پاسخ مورفولوژيك، عملكرد دانه و اسانس سه بوم‌گونه‌ي رازيانه به زمان‌هاي مختلف كاشت

با هدف ارزيابي اثر تاريخ‌ كاشت بر سه بوم‌گونه‌ي رازيانه (Foeniculum vulgare L.)، آزمايشي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 96 -95 در مزرعه پژوهشي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان اجرا گرديد. تاريخ كاشت در هفت سطح (30 مهر، 15 آبان، 30 آبان، 15 آذر، 30 آذر، 15 دي، 30 دي) در كرت‌هاي اصلي و بوم‌گونه در سه سطح (بوشهر، همدان، اصفهان) در كرت‌هاي فرعي بررسي شدند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد گره، قطر ساقه، طول ميانگره دوم، تعداد چتر در ساقه اصلي، تعداد چتر در شاخه‌هاي فرعي، عملكرد دانه، درصد اسانس، عملكرد اسانس و عملكرد بيولوژيك بود. نتايج نشان داد كه بيشترين طول ميانگره (14.89 سانتي‌متر) و تعداد چتر شاخه فرعي (66.17) در بوم‌گونه‌ي بوشهر از تاريخ كاشت اول به‌دست آمد. تأخير در تاريخ كاشت اثر كاهشي بر صفات مورفولوژيك داشت به‌طوري‏كه بيشترين تعداد گره در ساقه اصلي (6.7 عدد)، قطر ساقه (1.97 سانتي‌متر)، تعداد چتر در ساقه اصلي (4.55 عدد) در تاريخ كاشت 30 مهر مشاهده شد. بالاترين عملكرد دانه (2026.5 كيلوگرم در هكتار) از تاريخ كاشت 30 مهرماه و بوم‌گونه‌ي بوشهر (1774.12 كيلوگرم در هكتار) حاصل شد. بيشترين درصد اسانس از تاريخ كاشت 30 دي ماه (4.46 درصد) و بوم‌گونه‌ي اصفهان (4.27 درصد) به‏دست آمد. به نظر مي‏رسد كه بوم‌گونه‌ي بوشهر با كشت در تاريخ 30 مهرماه مطلوب‌ترين تيمار در توليد دانه جهت كاشت در منطقه مورد مطالعه بود.