بررسي تأثير تراكم كاشت بر صفات زراعي ارقام كنجد در كرج

تعيين تراكم بوته بهينه در افزايش عملكرد دانه‌هاي روغني نقش مهمي دارد. واكنش گياهان زراعي مختلف و حتي ارقام يك گونه به تعداد بوته در واحد سطح متفاوت است. در اين تحقيق پاسخ شش رقم كنجد (Seasamum indicum L.) شامل هليل، دشتستان۲، داراب۱، اولتان، يلو وايت و ناز تك‌شاخه به سه تراكم ۲۰، ۴۰ و ۶۰ بوته در مترمربع از جنبه‌هاي مختلف كمي و كيفي بررسي شد. آزمايش در تابستان ۱۳۹۵ در مزرعه موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. نتايج نشان داد كه تأثير تراكم بر تمام صفات به‌جز وزن هزار دانه و شاخص برداشت معني‌دار بود. همچنين اثر متقابل تراكم و رقم بر تعداد كپسول در بوته، عملكرد دانه، شاخص برداشت و درصد روغن معني‌دار شد. در تراكم ۲۰ و ۴۰ بوته در مترمربع بيشينه عملكرد دانه از رقم دشتستان۲ به‌دست آمد اما در تراكم ۶۰ بوته رقم ناز تك‌شاخه برتر بود. اگرچه در تمامي ارقام با افزايش تراكم از ۲۰ به ۴۰ بوته در مترمربع، عملكرد دانه افزايش يافت اما بيش‌ترين مقدار افزايش مربوط به رقم ناز تك‌شاخه بود. تمام ارقام به‌استثناي رقم ناز تك‌شاخه در بالاترين سطح تراكم با افت شديد عملكرد دانه مواجه شدند. بر اين اساس در انتخاب تراكم بوته بايستي به ويژگي‌هاي ارقام توجه شود، به نحوي كه ضمن استفاده گياه از عوامل محيطي، رقابت بين بوته‌ها كاهش يافته و حداكثر عملكرد اقتصادي حاصل شود.