عنوان مقاله :
مطالعه بصريِ پيكره‌هاي نگاره "كاوه، طومار ضحاك را پاره مي‌كند" از شاهنامه طهماسبي براساس نظريه گشتالت
عنوان به زبان ديگر :
A Visual Study on the Figures of the "Kava Tears Zahhak's Scroll" Painting from Tahmasp Shahnama, According to Gestalt Theory
پديد آورندگان :
ايزدي، عباس دانشگاه تربيت مدرس -دانشكده هنر
كليدواژه :
شاهنامه طهماسبي , نظريه گشتالت , نگارگري , ضحاك , كاوه آهنگر
چكيده فارسي :
مكتب روان‌شناسي گشتالت، از مهم‌ترين مكاتب روان‌شناسي دهه‌هاي ابتدايي قرن بيستم است كه، به دليل توسعه قلمرو و ارتباط آن با فرآيند ادراك بصري، عرصه هنر نيز از تأثيرات آن بي‌بهره نمانده است. براساس نظريه گشتالت، در جريان ادراك بصري، ذهن انسان تمايل دارد عناصر تشكيل‌دهنده يك تصوير را، با در نظر گرفتن برخي قواعد، ساده‌سازي و سازمان‌دهي نمايد، به‌طوري‌كه سازمان بنيان‌يافته، ماهيتي متفاوت با اجزا و عناصر آن پيدا خواهد كرد. در اين تحقيق كه به روش توصيفي- تحليلي انجام شده و اطلاعات آن به‌شيوه كتابخانه‌اي جمع‌آوري گرديده است، نگاره‌اي از شاهنامه طهماسبي كه با موضوع مورد نظر در اين پژوهش تناسب دارد، گزينش و پيكره‌هاي انساني آن براساس نظريه گشتالت، مورد‌مطالعه قرار گرفته است. مقاله حاضر كه با هدف آشنايي با جنبه‌هاي كاربردي نظريه گشتالت در هنر و به طور خاص، نگارگري ايراني صورت پذيرفته، به اين سوال پاسخ داده است كه سازمان‌دهي اين پيكره‌ها براساس نظريه فوق در نگاره مورد‌نظر، داراي چه ويژگي‌هايي به لحاظ بصري است. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد نحوه قرارگيري و سازمان‌دهي پيكره‌ها در نگاره مورد بحث، مطابق با چهار مورد از قوانين گشتالت شامل قانون مشابهت، قانون مجاورت، قانون تداوم، و قانون يكپارچگي يا تكميل، قابل مطالعه و ارزيابي است كه با به كار بستن هركدام از اين اصول، فرآيند ادراك بصري شكل مي‌گيرد.
چكيده لاتين :
The school of Gestalt psychology is among the most important schools of psychology in the early decades of Twentieth century that due to territory development and its relation with The process of visual perception, art field has profited from its effects. The followers of this school believe conceptual forces in visual field, harmonize themselves with the simplest possible pattern and in visual perception, total, will find different essence with role of composing elements and parts of it. In this research done with the method of descriptive-analytical and its information has been collected on the basis of library research, has been chosen one painting from Tahmasp shahnama, proportional to the subject in this research, and its figures has been studied based on Gestalt theory. This paper that done with the aim of familiarity with applied aspects of Gestalt theory in art and especially its explanation in persian painting, answered to the question that organizing of the figures according to above theory in mentioned painting, what features have, visually. The result of this research shows kind of location and figures organizing in mentioned painting, is appreciable according to four cases of Gestalt laws covering law of similarity, law of proximity, law of continuity and law of closure that with the implementation of the Principles, will form the process of visual perception.
