ارزيابي بيلان انرژي و تحليل اقتصادي كلزا در استان گلستان

به منظور مقايسه بيلان انرژي و آناليز اقتصادي توليد كلزا در مزارع آبي و ديم پژوهشي طي سال‌هاي 921390 در استان گلستان انجام شد. جهت دسترسي به اطلاعات مربوط به نهاده‌هاي ورودي و عملكرد كلزا، پرسش‌نامه‌هايي طراحي شد و توسط 300 كشاورز در 9 شهر استان به صورت چهره به چهره تكميل شد. نتايج نشان داد كه مقدار كل انرژي ورودي در مزارع آبي بيشتر از ديم بود. در هر دو نظام كشت، سوخت گازوئيل و كود نيتروژن به ترتيب بيشترين مقدار انرژي مصرفي را به خود اختصاص دادند. ميانگين سهم انرژي‌هاي تجديدپذير و تجديدناپذير از كل انرژي‌هاي ورودي در هر دو نظام كشت به ترتيب 10 و 90 درصد بود كه نشان مي‌دهد در هر دو نظام اثر انرژي‌هاي تجديدناپذير در افزايش عملكرد بيشتر از انرژ‌هاي تجديدپذير بود. كارايي مصرف انرژي، بهره‌وري انرژي، انرژي مخصوص و انرژي خالص در مزارع آبي به ترتيب 8/2، 1/0 كيلوگرم در مگاژول، 8/8 مگاژول در كيلوگرم و 9/37436 مگاژول در هكتار و در مزارع ديم به ترتيب 3/3، 1/0 كيلوگرم در مگاژول، 5/7 مگاژول در كيلوگرم و 0/30799 مگاژول در هكتار محاسبه شد. كل هزينه توليد و نسبت فايده به هزينه توليد در مزارع آبي به ترتيب معادل 11081550 ريال در هكتار و 09/2 و در مزارع ديم معادل 8312515 ريال در هكتار و 12/2 بدست آمد. به طور كلي، نتايج  نشان داد كه توليد كنوني كلزا در استان گلستان به لحاظ مصرف انرژي ناپايدار است، زيرا اتكاء زياد به منابع انرژي تجديدناپذير، آلودگي‌هاي زيست محيطي و ناپايداري را بدنبال دارد، اگرچه از نظر اقتصادي داراي سود قابل قبولي است.