كاربرد نيتروژن و كودهاي زيستي بر عملكرد، كارايي مصرف نيتروژن و برخي صفات مورفوفيزيولوژيك برنج

به منظور مطالعه عملكرد دانه، كارايي مصرف نيتروژن، انتقال مجدد و مولفه‌هاي پرشدن دانه برنج در واكنش به كاربرد نيتروژن و كودهاي زيستي، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1393 در مزرعه اي در شهرستان سياهكل استان گيلان انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل مقادير كود نيتروژن در چهار سطح (صفر، 60، 90 و 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص) از منبع اوره و كودهاي زيستي در چهار سطح (عدم كاربرد كود زيستي، كاربرد ميكوريز، كاربرد ازتوباكتر و آزوسپريليوم، كاربرد توأم ميكوريز با ازتوباكتر و آزوسپريليوم) بودند. نتايج نشان داد كه بيش‌ترين عملكرد دانه و مولفه‌هاي پرشدن دانه (سرعت، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه) در بالاترين سطح نيتروژن و كاربرد توأم ميكوريز با ازتوباكتر و آزوسپريليوم به‌دست آمد. با افزايش سطوح نيتروژن، ميزان انتقال مجدد ماده خشك از كل بوته و ساقه كاهش يافت. كاربرد ميكوريز، ازتوباكتر و آزوسپريليوم با 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن، سهم فرآيند انتقال مجدد در عملكرد دانه و ميزان مشاركت ذخاير ساقه را كاهش داد. بيش‌ترين كارايي مصرف نيتروژن به سطح كودي 60 كيلوگرم در هكتار نيتروژن و كم‌ترين آن به سطح كودي 120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن تعلق داشت. به طور كلي، نتايج اين تحقيق نشان داد كه120 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص و كاربرد توأم ميكوريز با ازتوباكتر و آزوسپريليوم مي‌تواند به عنوان ابزار مناسب براي افزايش عملكرد دانه برنج مورد استفاده قرار گيرد.