تاثير تنش خشكي بر فعاليت آنتي اكسيدان‌هاي آنزيمي، مقادير مالون‌دي‌آلدئيد، پروتئين محلول و نيتروژن كل برگ سويا (.Glycine max L)

اين پژوهش با هدف بررسي تاثير تنش خشكي بر فعاليت آنتي‌اكسيدان‌هاي آنزيمي گياه سويا (رقم ساري)، در سال 1391 در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري انجام شد. در اين پژوهش اثر چهار تيمار آبي در يك آزمايش گلداني در قالب طرح كاملا تصادفي با شش تكرار بررسي شد. گياهان پس از مرحله‌ي چهار برگي به تصادف به چهار سطح آبي 100 (شاهد، W0)، 60 (تنش ملايم، W1)، 40 (تنش ميانه، W2) و 20 (تنش شديد، W3) درصد آب قابل دسترس (AW) اختصاص يافتند. در ابتدا همه تيمارها تا 100 درصد آب دسترس آبياري شدند و آبياري‌هاي بعدي پس از رسيدن رطوبت خاك به درصد تعريف‌شده براي هر تيمار انجام مي‌شد. در مرحله‌هاي زايشي R4 و R5 (45 روز پس آغاز تنش) اقدام به نمونه‌برداري براي سنجش آنزيم‌ها و نيتروژن برگ شد. يافته‌ها نشان داد كه فعاليت آنزيم كاتالاز تا 60 درصد آب قابل دسترس، نسبت به شاهد 65 درصد افزايش داشت، آنگاه با افزايش شدت تنش فعاليت آن كاهش يافت. همچنين فعاليت آنزيم پراكسيداز، مقدار مالون‌دي‌آلدئيد (MDA) و نيتروژن كل برگ نيز با كاهش آب خاك، تا سطح 20 درصد آب قابل دسترس نسبت به شاهد به ترتيب 43، 22 و 26 درصد افزايش يافت. با كاهش 20 درصدي آب قابل دسترس، مقدار پروتئين محلول برگ نسبت به شاهد 12 درصد كاهش نشان داد و تفاوت معني‌داري ميان تيمارهاي W2 و W3 و شاهد ديده شد. نتايج گوياي آن است كه در تنش خشكي ملايم فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني افزايش يافت و پيامد آن، كاهش آسيب گونه‌هاي فعال اكسيژن (ROS) بود كه خود باعث نقش حفاظتي بسيار موثري در مراحل فتوسنتزي گياه مي‌گردد. نتيجه اين سازوكار فيزيولوژيك بهبود عملكرد دانه در بوته در بازه تخليه رطوبتي فوق بود.