مقايسه عملكرد، غلظت سديم و پتاسيم و بررسي شاخص‌هاي تنش در ارقام و لاين‌هاي اميدبخش گندم تحت تنش شوري

تنش شوري در بسياري از نقاط جهان خطري جدي براي رشد گياهان و توليد محصولات زراعي به شمار مي­رود. به‌منظور بررسي اثر تنش شوري بر عملكرد، اجزاي عملكرد، صفات مورفولوژيك، جذب عناصر غذايي سديم و پتاسيم و همچنين شاخص­هاي تحمل و حساسيت به تنش در هشت رقم و لاين اميدبخش گندم، دو آزمايش مجزا در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو شرايط تنش و نرمال در مركز تحقيقات كشاورزي خراسان جنوبي طي سال زراعي 911390 به اجرا درآمد. در اين آزمايش تعداد چهارلاين اميدبخش MS888، MS8816، MS8817 و MS878 همراه با چهار رقم متحمل به شوري افق، ارگ، بم و كوير مورد مقايسه قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه شوري موجب كاهش معني­دار تمامي صفات مورفولوژيك گرديد و در اين ميان بيشترين تأثير را بر ارتفاع بوته داشت. شوري بر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، سديم، پتاسيم و نسبت سديم به پتاسيم اندام هوايي اثر معني­داري نداشت. زيست‌توده و عملكرد دانه در شرايط تنش، به ترتيب 38.2 و 44.5 درصد نسبت به شرايط نرمال كاهش نشان دادند. لاين MS878 و رقم افق به ترتيب با عملكرد دانه 4.02 و 3.72 تن در هكتار از بقيه شاهدها برتر و در سطح شاهد ارگ بودند. بهترين شاخص­ها نيز براي گزينش ارقام متحمل به شوري، شاخص­هاي HARM، STI و GMP بودند كه بر اساس آن‌ها، رقم ارگ و پس از آن لاين MS878 متحمل شناسايي شدند.