ارزيابي پيامدهاي اسكان جامعه عشايري شهرستان بويراحمد در كانون‌‌هاي دشت روم

تحولات گسترده اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي در دهه‌هاي اخير، جوامع عشايري را در ادامه سبك زندگي خود با دشواري‌هاي جدي روبرو نموده است.اسكان از جمله راهكارهاي مديريت بخشي از اين چالش‌ها از ديدگاه برخي از مسئولان و اعضاي جامعه عشايري است. هرچند اين سياست نيز به اهداف مورد نظر دست نيافته و پيامدهاي نامطلوبي هم به دنبال داشته است.پژوهش حاضر، پيامدهاي اسكان عشاير در كانون‌هاي هدايت‌شده (حسين‌آباد، منصورآباد و تلخدان) و خودجوش (تنگاري) منطقه دشت روم شهرستان بويراحمد را به‌عنوان يكي از مهم‌ترين پهنه‌هاي اسكان عشاير در كشور بررسي كرده است.از جامعه آماري280 خانواري اين كانون‌ها، 219 خانوار براساس حداكثر دسترسي، مورد پرسشگري قرار گرفته و داده‌هاي مورد نياز با مصاحبه‌هاي مي داني و تكميل پرسشنامه‏ ي محقق ‏ساخته و اعتبار سنجي شده ‏اي با ضريب آلفاي 0/89 گردآوري شد.بر اساس نتايج تحليل عاملي، نه عامل با مجموع تبيين واريانس بالاي 64 درصد به‌عنوان پيامدهاي اسكان شناسايي شد كه به ترتيب عبارت‌اند از بهبود مسكن و كيفيت زندگي، دسترسي به خدمات(زيربنايي، آموزشي و بهداشتي)، تقويت و بهبود روابط و مناسبات اجتماعي، تقويت بنيه اقتصادي، افزايش كيفيت وبهداشت محيط اسكان، آسيب هاي اجتماعي، بهبود وضعيت درآمدي، مشاركت و همكاري‌هاي جمعي و تغيير كاربري اراضي (تخريب هاي محيطي).قبل از اسكان بيشتر زمين هاي زراعي ديم و بعد از اسكان به‌صورت آبي مورد بهره‌برداري قرار گرفته و تعداد دام‌هاي ساكنين و مصرف و فروش توليدات لبني نيز بعد از اسكان كاهش چشمگير داشته است. به‌طوركلي، سياست اسكان با بيش از 15 سال سابقه در منطقه دشت روم، در ارتقاي بهره‌وري و تحول در اقتصاد و معيشت زندگي عشايري موفقيت چشمگيري نداشته و باعث رانش نسبي ساختارهاي اقتصادي از بخش‌هاي توليدي به مشاغل ديگر شده است، هرچند بين چهار كانون مورد مطالعه به لحاظ شدت و گستره تغييرات و پيامدهاي بررسي شده تفاوت‌هايي وجود دارد.