اثرات ضدديابتي و حفاظت كبدي عصاره الكلي قسمت تلخ گياه استويا رباديانا Stevia rebaudiana)) در موش سوري نر ديابتي‌شده با استرپتوزوتوسين

Antidiabtic and Hepatoprotective Effects of Bitter Fraction of Stevia rebaudiana Alcoholic Extract on Streptozotocin-Induced Diabetic Male Mice

زمينه و هدف: گياه استويا رباديانا، اخيراً به‌عنوان يك عامل ضدالتهاب و آنتي‌اكسيدان شناخته شده است. با توجه به شيوع فزاينده ديابت، مطالعه حاضر جهت ارزيابي اثرات حفاظت كبدي و ضد ديابتي عصاره الكلي قسمت تلخ گياه استويا رباديانا در موش سوري نر ديابتي انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تجربي، ديابت با تزريق داخل صفاقي 60 ميلي‌گرم بر هر كيلوگرم وزن بدن استرپتوزوتوسين در 28 موش سوري نر بالغ القا شد و موش‌ها به‌طور تصادفي به 4 گروه تقسيم شدند. گروه كنترل منفي (ديابتي تيمار نشده) نرمال سالين و سه گروه ديگر به ترتيب 0/5 ميلي‌گرم بر هر كيلوگرم وزن بدن گلي‌بنكلاميد و 200 و 400 ميكروگرم بر هر كيلوگرم وزن بدن عصاره الكلي استويا رباديانا را 15 روز به‌صورت گاواژ دريافت كردند. يك گروه نيز كنترل مثبت (غيرديابتي) در نظر گرفته شد. در روز پايان، سطوح گلوكز خون و آنزيم‌هاي آلكالين فسفاتاز، آسپارتات آمينوترانسفراز و آلانين آمينوترانسفراز اندازه‌گيري شد. در مقاطع بافتي حجم تام كبد، سينوزوئيدها، هپاتوسيت‌ها، سياهرگ مركزي، سياهرگ باب، سرخرگ كبدي و مجاري صفراوي تخمين زده شد. داده‌ها با استفاده از آناليز واريانس يك‌طرفه و آزمون تعقيبيDuncan تحليل شدند. يافته‌ها: عصاره الكلي استويا رباديانا توانست قند خون را نسبت به گروه كنترل منفي به‌طور معناداري كاهش دهد (0/05>p). سطوح افزايش‌يافته آنزيم‌هاي آلانين آمينوترانسفراز و آلكالين فسفاتاز و حجم تام كبد، هپاتوسيت‌ها و سينوزوئيدها پس از درمان با دوز بالاي عصاره استويا رباديانا نسبت به گروه‌هاي كنترل منفي و گلي‌بنكلاميد كاهش معني‌داري نشان داد (0/05>p). نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد عصاره الكلي قسمت تلخ گياه استويا رباديانا مي‌تواند قند خون را تنظيم نموده و از تخريب كبد در موش‌هاي سوري ديابتي شده پيشگيري نمايد.

Background and Objective: Stevia rebaudiana has been recently known as an anti-inflammatory and antioxidant agent. Due to the increasing prevalence of diabetes, the present study was performed to investigate the hepatoprotective and antidiabetic effects of bitter fraction of Stevia rebaudiana alcoholic extract on diabetic male mice. Materials and Methods: In this experimental study, diabetes was induced by intraperitoneal administration of streptozotocin at a dose of 60 mg/kg in 28 male mice and they were randomly divided into 4 groups. The negative control group (untreated diabetic) received normal saline and the other three groups received glibenclamide at a dose of 0.5 mg/kg and alcoholic extract of S. rebaudiana at doses of 200 and 400 μg/kg, respectively, through gavage for 15 days. One group was considered as the positive control (non-diabetic). On the last day, levels of blood glucose, ALT (Alanine aminotransferase), AST (Aspartate aminotransferase) and ALP (Alkaline phosphatase) enzymes were measured. Total volume of the liver, hepatocytes, sinusoids, portal veins, central veins, hepatic arteries, and bile ducts were estimated in histological sections. The data were analyzed using one-way ANOVA followed by Duncan post hoc test. Results: Alcoholic extract of S. rebaudiana could decrease blood glucose levels significantly (p<0.05) compared to the negative control group. The increased levels of AST and ALP enzymes as well as the total volume of liver, hepatocytes, and sinusoids decreased significantly after treatment with high dose of S. rebaudiana extract in comparison with the negative control and glibenclamide groups (p<0.05). Conclusion: It seems that bitter fraction of S. rebaudiana alcoholic extract can regulate the blood glucose and inhibits hepatic damages in diabetic mice.