اثر منابع مختلف عناصر منگنز، روي و مس بر عملكرد، خصوصيات لاشه و پاسخ ايمني در جوجه هاي گوشتي

به‌منظور تعيين اثر منابع مختلف عناصر منگنز، روي و مس (سولفات، آلي خارجي و آلي داخلي) و سطوح (100 و 50 درصد نياز) بر عملكرد و پاسخ ايمني، آزمايشي با استفاده از 480 قطعه جوجه گوشتي سويه كاب 500، در قالب طرح كاملاً تصادفي به‌روش فاكتوريل 2×3 انجام شد. وزن زنده و خوراك مصرفي به‌صورت هفتگي اندازه‌گيري و ضريب تبديل محاسبه شد. در پايان دوره، خون‌گيري از جوجه‌ها انجام و عيار توليد پادتن عليه گلبول قرمز گوسفندي، پاسخ به ويروس بيماري نيوكاسل و شمارش تفريقي گلبول‌هاي سفيد اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد نوع منبع مواد معدني تأثيري بر عملكرد رشد جوجه گوشتي نداشت. اثر نوع مكمل معدنيمنگنز، روي و مس بر درصد ماندگاري معني‌دار بود (05/0 P lt;) و تيمارهاي نوع آلي داخلي و خارجي بيشترين ماندگاري را داشتند. نوع آلي داخلي منگنز، روي و مس سبب پاسخ بيشتري به تيتر آنتي‌بادي عليه گلبول قرمز گوسفند شد (05/0 P lt;). علاوه بر اين سطح 100 درصد نياز اين عناصر سبب افزايش وزن زنده (05/0 P lt;)، شاخص كارايي (05/0 P lt;) و بهبود ضريب تبديل (05/0 P lt;) شد. پرندگان تغذيه‌شده به مقدار 50 درصد نياز مكمل معدني واكنش بيشتري به عيار پادتن عليه گلبول قرمز گوسفند نشان دادند (05/0 P lt;). براساس نتايج اين تحقيق، شكل آلي سه عنصر منگنز، روي و مس توليدشده در ايران، مي‌تواند به‌صورت همزمان احتياجات جوجه‌هاي گوشتي به اين عناصر را تأمين نموده و جايگزين شكل سولفات و آلي خارجي شود. علاوه بر اين، سطح 100 درصد نياز عناصر منگنز، روي و مس، بدون در نظر گرفتن منبع، براي عملكرد رشد و سطح 50 درصد نياز براي عملكرد بهتر سيستم ايمني توصيه مي‌شوند.