ثبات مقاومت به دلتامترين و احتمال ناكارآمدي آن در كنترل مينوز برگ گوجه فرنگي Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae)

ظهور و گسترش مقاومت در بين گونه هاي آفت، از دلايل اصلي ناكارآمدي تركيبات حشره كش در كنترل آفات در دز يا غلظت توصيه شده روي برچسب جهت استفاده در مزرعه يا گلخانه به شمار مي رود. نظر به اهميت مسئله، در اين بررسي پايداري مقاومت به دلتامترين به همراه احتمال عدم كارايي آن در كنترل جمعيت هاي گلخانه اي(Meyrick) Tuta absoluta در استان همدان مورد ارزيابي قرار گرفت. زيست سنجي به روش غوطه وري برگ در محلول سمي و روي لاروهاي سن دوم انجام شد. بررسي احتمال ناكارآمدي دلتامترين در كنترل جمعيت هاي گلخانه اي مينوز برگ گوجه فرنگي با استفاده از يك غلظت افتراقي عملي (ميزان توصيه شده روي برچسب جهت استفاده در مزرعه يا گلخانه) و بر مبناي حداقل كارايي (تلفات 80%) انجام گرفت. ضريب مقاومت برآورد شده براي جمعيت هاي مورد بررسي از 25/ 1 تا 91/ 13 برابر متغير بود. نتايج زيست سنجي ها، عدم كارايي دلتامترين در كنترل جمعيت هاي گلخانه اي شماره 6 و 7 مينوز برگ گوجه فرنگي را تأييد نمود (6652 درصد ناكارآمدي). كاهش معني دار ضريب مقاومت به دلتامترين، از 91/ 13 به 87/ 1 برابر (ضريب كاهش مقاومت معادل 12/ 0)، پس از هفت نسل پرورش به دور از فشار انتخابي حشره كش، نشان دهنده ي وضعيت ناپايدار مقاومت به دلتامترين در بين جمعيت هاي گلخانه اي T. absoluta بود، وضعيتي كه مي تواند ناشي از هزينه هاي بالاي شايستگي در فنوتيپ مورد نظر باشد. بر اساس نتايج اين تحقيق، به نظر مي رسد تكيه ي مستمر بر مصرف حشره كش هاي پايرتروييدي و احتمالاً تركيبات فسفره بتواند ادامه ي استفاده از اين دو گروه از تركيبات حشره كش در گلخانه هاي استان همدان عليه مينوز برگ گوجه فرنگي را با چالش مواجه سازد.