نقش دما و نور بر جوانه زني و كمون ثانويه بذر كلزاي (Brassica napus L.) خودرو

بذرهاي كلزا پس از ريزش در بانك بذر خاك، كمون ثانويه در آنها القا مي شود. در فصل زراعي بعد با رفع كمون آنها، تهديدي براي گياهان زراعي بعد درنتيجه تظاهر كلزاي خودرو خواهند بود. در اين مطالعه بذرهاي با سطوح كمون ثانويه كم (Gor-H-4 و Gor-O-16)، متوسط (زرفام و RGS003) و زياد (Gor-O-4 و Gor-O-6) كلزا ابتدا در معرض شرايط القاي كمون ثانويه و سپس تحت تيمارهاي مختلف دما و نور قرار گرفتند. پس از القاي كمون ثانويه، حداكثر درصد جوانه زني در بذرهاي با كمون كم در دماي ثابت در تاريكي و نور ثبت گرديد و كاهش درصد كمون ثانويه در بذرهاي با سطوح كمون متوسط با افزايش دما از 20 به 30 درجه سانتي گراد در تاريكي مشاهده شد كه روند كاهشي بيشتري را در تيمار نور نشان داد. در بذرهاي با سطوح كمون بالا، روند كاهشي مشابه با بذر كمون متوسط در تاريكي و نور بود، اما در بذر با كمون بالا (Gor-O-6) بيشتر ناشي از پاسخ آنها به افزايش دما و در ديگري (Gor-O-4) بيشتر متأثر از پاسخ به نور بود. رفع كامل كمون ثانويه بذرهاي با كمون بالا، در تيمار 3-30 درجه سانتي‌گراد در تاريكي بيانگر جايگزين شدن دماي متناوب با نياز نوري آنها بود، اما عدم رفع كامل كمون در تيمار 20-30 درجه سانتي گراد نشان دهنده رفع كمون برخي از بذرها توسط دماي متناوب و نياز نوري كسري از بذرها به نور است. نتايج حاكي از فتوبلاستيك شدن بذرهاي كلزا پس از القاي كمون است كه بر نقش فيتوكروم ها بر رفع كمون ثانويه بذر كلزا اشاره دارد.