بررسي اثربخشي قوانين و مقررات مرتع‌داري در ايران

Investigating the Effectiveness of Range management Laws and regulations in Iran

قوانين و مقررات وضع شده در چند دهه اخير، تأثير فراواني بر مراتع و نحوه بهره‌برداري از آن داشته و از سوي ديگر اين قوانين پايه و اساس سياست‌هاي حاكم بر نوع مديريت و تشكيلات دولتي مربوطه بوده است. هدف از اين تحقيق، بررسي ميزان اثربخشي قوانين و مقررات وضع شده در رابطه با مرتع و مرتع‌داري مي‌‌‌باشد كه براي اين منظور از طريق ديدگاه‌سنجي متخصصان و كارشناسان مرتع اقدام شده است. در اين ارتباط، جامعه متخصصان مرتع‌داري و يا كارشناسان منابع طبيعي كه به‌نوعي از لحاظ تجربي و حرفه‌‌اي با موضوع مرتع و مرتع‌داري مرتبط هستند، شناسايي و از طريق پرسشنامه نظرات آنان جمع‌‌آوري گرديد. مخاطبان در سه گروه اصلي كارشناسان و شاغلان در بخش اجرا، تحقيقات و دانشگاهيان تقسيم‌بندي شدند. در مجموع 268 پرسشنامه تكميل و پاسخ‌هاي ارائه شده با روش‌هاي آماري متداول تجزيه‌وتحليل گرديد. نتايج نشان داد، در مجموع قوانين و مقررات موجود نتوانسته مانع تخريب مراتع، حفاظت و ارتقاء وضعيت آن شود و اين قوانين تا حد زيادي موجب بر هم خوردن نظام‌هاي مديريت مراتع در گذشته شده و سيستم مديريتي مناسبي نيز جايگزين آن نشده است. بعلاوه اينكه بخش زيادي از پاسخگويان معتقد بودند كه قوانين و مقررات فوق نياز به بازنگري و به‌روزرساني دارند.

Rules and regulations in the last few decades have had a great impact on rangelands and its exploitation; on the other hand, these rules are the foundation of the policies governing the type of management and relevant government agencies. The aim of this research was to examine the effectiveness of the laws and regulations related to the rangeland and range management, with the help of a survey of experts and rangeland specialist. In this regard, the community of rangeland specialists or natural resources experts, who were empirically and professionally related to rangeland and range management issues, was identified and their opinion was collected through questionnaires. The audience was divided into three main groups of executive and research experts and academics. A total of 268 questionnaires were completed and the responses were analyzed using descriptive statistical methods. The results showed that, in general, the existing rules and regulations could not prevent the degradation of rangelands and result in rangeland conservation and improvement, and these rules have greatly contributed to the collapse of the range management systems in the past, while an appropriate management system has not been replaced. Moreover, a large part of respondents believed that the laws and regulations need to be reviewed and updated.