شناسايي و سنجش برخي از متابوليت هاي ثانويه اندام هاي ساقه و برگ فرفيون ناجوربرگ (Euphorbia heterophylla) و اثر دگرآسيبي آنها بر علف هرز يولاف وحشي (Avena ludoviciana)

به ‌منظور بررسي تأثير دگرآسيبي عصاره آبي و الكلي علف هرز فرفيون ناجوربرگ، آزمايشي در سال 1394و 1395 در مركز تحقيقات كشاورزي استان گلستان با طرح كاملاً تصادفي به صورت گلخانه اي روي علف هرز يولاف وحشي با سه تكرار اجرا گرديد. تيمارها شامل نوع اندام (ساقه و برگ)، نوع حلال (آبي و الكلي) و غلظت عصاره فرفيون ناجوربرگ در پنج سطح (0، 25، 50، 75 و 100 درصد) در نظر گرفته شد. صفات اندازه گيري شده شامل، ارتفاع، وزن تر برگ، وزن خشك برگ، وزن تر ساقه، وزن خشك ساقه و سطح برگ بود. نتايج اين بررسي نشان داد ارتفاع علف هرز يولاف، 85 درصد در غلظت 100درصد عصاره الكلي برگ نسبت به تيمار شاهد كاهش يافته و بعبارتي بيشترين بازدارندگي را داشته است، وزن تر برگ تحت تأثير عصاره آبي ساقه در غلظت 100 درصد بيشترين و عصاره آبي برگ در تيمار شاهد كمترين اثر را داشته است. صفات وزن خشك برگ، وزن تر ساقه و وزن خشك ساقه تحت تأثير عصاره الكلي برگ در غلظت 50 و 100 درصد بيشترين بازدارندگي و در عصاره آبي ساقه در غلظت 25 درصد و شاهد كمترين تأثير را داشته و سطح برگ تحت تأثير اثرات نوع اندام در غلظت عصاره در سطح 100درصد عصاره برگ بيشترين و در سطح 25 درصد عصاره ساقه كمترين بازدارندگي را داشته است. همچنين در اين آزمايش متابوليت هاي ثانويه از قبيل ، ساپونين، استروئيد و ترپنوئيد در عصاره آبي و الكلي علف هرز فرفيون تشخيص داده شد و اندازه گيري كمي ميزان فنل و فلاونوئيد نشان داد كه ميزان اين متابوليت ها در عصاره آبي و الكلي ساقه بيشتر از برگ بوده است. بطور كلي بر اساس نتايج به دست آمده از اين بررسي مي توان از عصاره الكلي برگ علف هرز فرفيون ناجوربرگ در كاهش رشد علف هرز يولاف وحشي بهره جست.