اثر عصاره استخراج شده با حلال‌هاي مختلف در گياه استبرق Calotropis procera (Willd) بر دموگرافي سفيدبالك پنبه Bemisia tabaci (Genn.)

در اين پژوهش اثر حلال‌هاي استون، اتانول، هگزان و متانول براي عصاره‌گيري گياه استبرق بر دموگرافي سفيدبالك پنبه Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera: Aleyrodidae) روي گوجه فرنگي بررسي شد. داده ها بر اساس جدول زندگي سنمرحله دوجنسي تجزيه شدند. نتايج نشان داد كه تيمار استبرق استوني بيشترين اثر را بر كاهش بقاء حشرات كامل سفيدبالك پنبه داشتند. اثر تيمارها بر نرخ ذاتي افزايش جمعيت (روز1) ، نرخ متناهي افزايش جمعيت (روز1) ، طول مدت زمان هر نسل (روز) و نرخ ناخالص و خالص توليد مثل (تخم/فرد) در سطح پنج درصد معني دار بود. نرخ ذاتي افزايش جمعيت براي تيمارهاي شاهد و عصاره هاي استوني، اتانولي، هگزاني و متانولي به ترتيب 081/0، 03/0، 045/0، 054/0 و 043/0 بر روز بود. در مورد فراسنجه هاي دوره تخم گذاري و تعداد كل تخم به ازاي هر حشره ماده تيمار شاهد به ترتيب با مقادير 45/2 و 131/15 در گروه بيشترين قرار گرفت و تيمار استبرق استوني با مقادير 59/0و 093/3 در گروه كمترين قرار گرفت. در اين پژوهش كليه تيمارها در مقايسه با شاهد توانستند در كاهش دوره تخم گذاري و تعداد كل تخم به ازاي هر ماده اثر داشته باشند. از بين حلال‌هاي مختلف براي عصاره‌گيري، استون و متانول حلال هاي بهتري براي استخراج عصاره ي مؤثر بر سفيدبالك پنبه بودند و عصاره ي استبرق مي تواند به عنوان يك گزينه ي مناسب در برنامه مديريت تلفيقي سفيدبالك پنبه مطرح باشد.