مكان‌يابي مراكز شبكه خدمات مشاوره‌اي، فني و مهندسي كشاورزي با استفاده از مدل مكان‌يابي پوشش بيشينه

نتايج تحقيقات مختلف در بخش خدمات نشان داده است كه تأمين مطلوب خدمات عامل مهمي در افزايش بهره‌وري زنجيره تأمين كشاورزي است. در اين پژوهش بخشي از الزامات استقرار شبكه خدمات مشاوره‌اي، فني و مهندسي كشاورزي در بخش كشاورزي كه مربوط به مكان اين مراكز است مورد بررسي قرارگرفته است. مكان‌يابي اين مراكز از طريق تعيين حيطه عمل و استقرار مناسب شركت‌هاي خدمات مشاوره‌اي، فني و مهندسي كشاورزي بر اساس ظرفيت‌هاي منطقه‌اي و با در نظر گرفتن فاصله انواع مشتريان اين‌گونه مراكز انجام‌شده است. در اين مطالعه از مدل مكان‌يابي پوشش بيشينه استفاده‌شده است كه توسط نرم‌افزار CPLEX و الگوريتم شاخه و حد حل‌شده است. در اين پژوهش به‌منظور نشان دادن قابليت‌هاي عملي روش‌ها و مدل‌هاي توسعه داده‌شده، يك مطالعه موردي دريكي از شهرستان‌هاي استان همدان انجام‌شده است. به‌منظور يافتن شعاع پوشش كامل در هريك از دهستان‌هاي موردمطالعه، شعاع‌هاي پوشش مختلف آزمون شد. بدين منظور از شعاع پنج تا 160 كيلومتر مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در برخي شعاع‌هاي پوشش، نه‌تنها مكان بهينه تغيير نمي‌كند، بلكه تعداد نقاط پوشش داده‌شده نيز ثابت است. هم‌چنين نتايج مدل حاكي از آن است كه شعاع پوشش به‌منظور پوشش كامل مزارع متقاضي دريافت خدمات كشاورزي در هر دهستان متفاوت است به‌طوري‌كه بيش‌ترين ميزان 20 كيلومتر در دهستان درجزين عليا و كم‌ترين ميزان 10 كيلومتر در دهستان سردرود سفلي است. در هر شعاع پوشش، مكاني كه با استفاده از مدل پوشش بيشينه انتخاب شده قادر است بيش‌ترين تعداد نقاط تقاضا را تحت پوشش قرار دهد، زيرا در تابع هدف اين مدل، بيشينه‌سازي بر اساس تعداد مشتريان انجام شده است.