سنجش غلظت سرب وكادميوم موجود در خاك شهر اراك در سال 1396 و ارزيابي خطرات غيرسرطاني آن‌ها

Evaluation of Lead and Cadmium Concentration of Arak City Soil and Their Non-Cancer Risk Assessment in 2017

زمينه و هدف: سرب و كادميوم از جمله فلزات سنگين بوده كه مي‌توانند سلامت انسان را به خطر بيندازند. اين پژوهش با هدف سنجش غلظت سرب وكادميوم درخاك شهر اراك در سال 1396و ارزيابي خطرات غيرسرطاني آن‌ها مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش‌‌ها: اين مطالعه توصيفي در سال 1396 با نمونه برداري از خاك 5 ايستگاه در نقاط مختلف شهرستان اراك انجام شد و از هر ايستگاه 12 نمونه خاك تهيه و ميانگين غلظت سرب و كادميوم در اين ايستگاه‌ها با روش اسپكتروفومتري جذب اتمي‌تعيين شد. علاوه بر اين، خطرات غيرسرطان‌زايي ناشي از جذب فلزات سنگين موجود در خاك سطحي منطقه براي مسير تنفس با استفاده از روش پيشن‌هادي سازمان حفاظت محيط زيست آمريكا براي كودكان و بزرگ­سالان ارزيابي شد. تجزيه و تحليل داده‌‌ها با استفاده از آزمون‌‌هاي توصيفي انجام شد. يافته‌‌ها: بيشترين خطر ابتلاء به بيماري‌هاي غيرسرطاني در اثر تنفس سرب و كادميوم به ترتيب با مقدار 9/6 و 3/4 مربوط به ايستگاه پايانه مركزي اراك بود. در ميدان سرداران و شهداي اراك نيز خطر ابتلاء به بيماري‌هاي غيرسرطاني در اثر تنفس سرب و كادميوم عدد بالاي يك را نشان داد. نتايج مربوط به شاخص انباشت ژئوشيميايي فلزات سنگين نيز به خوبي اين مطلب را تأييد مي‌كند. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه آلودگي خاك‌ به فلزات سنگين مي‌تواند در طولاني مدت، باعث ورود اين تركيبات به بدن انسان از طريق استنشاق گردد، هر چند ميزان آلاينده نوع، و موقعيت جغرافيايي منطقه نيز اهميت دارد.

Background and Objectives: Lead (Pb) and cadmium (Cd) are heavy metals that are dangerous for human health. This research was done to evaluate the Pb and Cd concentration of Arak city soil and assess their noncancer risk in 2017. Materials and Methods: This descriptive study was carried out in 2017 with sampling of five stations in different parts of Arak city and from each station 12 samples were prepared and the mean of soil Pb and Cd concentration was determined using atomic absorption spectroscopy. Additionally, non-cancer risk of heavy metals sorption in surface soils via inhalation pathways for children and adults were evaluated using the method suggested by EPA ( the United States Environmental Protection Agency). Data were analyzed using descriptive tests. Results: The greatest risk of non-cancer disease from Pb and Cd respiration belonged to Arak terminal station with the amount of 9.6 and 3.4, respectively. In Sardaran and Shohada square, the risk of non-cancers disease via inhalation pathway was greater than one. The results of heavy metal geochemical deposit value were also confirming this matter clearly. Conclusion: The results of this research showed that soil pollution with heavy metals can enter heavy metals to human body via inhalation pathway in the long term. However, the type and amount of pollutant and geographic location are of high significance.