كليدواژه :
اتوبوس‌راني برنامه‌ريزي راهبردي ديمتل فازي كلان‌شهر اهواز , برنامه‌ريزي راهبردي , ديمتل فازي , كلان‌شهر اهواز
چكيده فارسي :
روند رشد شتابان كلانشهرها در جهان، توام با افزايش جمعيت در اين شهرها، مشكلات متعددي را مانند معضل ترافيك و اختلال در سامانه حمل و نقل درون شهري به وجود آورده است. از اين رو، معضل مذكور از چالش هاي اساسي فراروي برنامه ريزي شهري در اواخر قرن بيستم بوده كه بر دستيابي به اهداف توسعه پايدار شهري تاثير منفي گذاشته است. افزايش سريع وسايل حمل و نقل موتوري به ويژه اتومبيل و استفاده زياد از آن در شهرهاي كشور و مشخصا در كلان شهر اهواز همراه با رشد جمعيت، گسترش بي رويه آن، مهاجرت هاي فزاينده و نيز عدم برنامه ريزي هاي علمي و جامع و مشكلات عديده سيستم حمل و نقل عمومي باعث بروز مشكلاتي نظير آلودگي هاي شديد زيست محيطي، تراكم هاي ترافيكي زياد و خسته كننده، اتلاف زياد وقت شهروندان، مصرف بيش از حد انرژي، ناامني مسيرها و تصادفات شده و زندگي در اين كلان شهر را دشوار و از نظر رفاه و آسايش دچار تنزل كرده است. با عنايت به موارد مطرح شده؛ پژوهش حاضر با هدف شناسايي و اولويت بندي راهبردهاي توسعه اتوبوس راني در كلان شهر اهواز تدوين شده است. رويكرد حاكم بر اين پژوهش، توسعه اي-كاربردي و روش تحقيق به شيوه توصيفي، تحليلي و پيمايشي است. بر مبناي مدل بررسي و تجزيه و تحليل موقعيت SWOT (نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهديد)، شناخت و ارزيابي وضع موجود صورت گرفت و پس ازآن با توجه به معيارهاي شناسايي شده، اقدام به تدوين استراتژي هاي چهارگانه شد. در نهايت با استفاده از تكنيك تصميم گيري چند معياره FDEMATEL اقدام به اولويت بندي راهبردها شد. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه راهبردهاي: (1) الزام و تعهد دولت به تامين اعتبارات مورد نياز در راستاي قانون توسعه حمل ونقل عمومي و مديريت مصرف سوخت؛ (2) فراهم نمودن بستر لازم و تسريع در اجراي مديريت يكپارچه شهري؛ (3) تعريف طرح هاي درآمدزا با هدف توانمندسازي افزايش درآمد سازمان و ايجاد منابع درآمدي جايگزين روش هاي متداول موجود در شهرداري به جاي افزايش و فروش تراكم و…؛ (4) اعمال مديريت يكپارچه حمل و نقل و ترافيك شهري (مديريت بر سفرهاي شهري؛ مديريت بر پاركينگ ها؛ مديريت ناوگاني و شبكه حمل و نقل عمومي؛ مديريت بر فرهنگ سازي ترافيك؛ مديريت بر شهرسازي؛ مديريت بر اورژانس ها؛ مديريت شبكه ترافيك؛ مديريت بر استانداردسازي، نصب و نگهداري خدمات ترافيكي؛ مديريت مكانيزه ترافيك؛ مديريت بر مهندسي ترافيك؛ مديريت بر تحقيق و توسعه)؛ (5) شناخت اثرات متقابل حمل و نقل با ابعاد مختلف جامعه (اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي) و برقراري تعادل بين اين ابعاد در جهت دسترسي به حمل و نقل پايدار؛ و (6) توسعه سيستم هاي حمل و نقل هوشمند (ITS) به ترتيب جزء اولويت دارترين راهبردها در برنامه ريزي و توسعه اتوبوس راني كلان شهر اهواز شناخته شده اند.
چكيده لاتين :
The rapid growth of metropolises in the world and the increase in their population have engendered a lot of problems such as traffic challenges and disruptions in the urban transportation system. Therefore, the mentioned problems have been basic challenges facing urban planning in late 20th century which have had negative influences on achieving aims of urban sustainable development. The rapid increase in the number of motorized means of transportation, especially automobiles as well as high use of them in cities of Iran and particularly in Metropolis of Ahvaz with the population growth and its unbridled expansion, increasing immigrations and the lack of scientific and comprehensive planning, frequent problems in the public transportation have caused problems such as severe environmental pollutions, high and boring congestion of traffic, citizens’ waste of time, energy overconsumption, unsafety of paths and accidents, etc. have made lives in this city difficult and reduced welfare and convenience in it. Accordingly, the present study aims to identify and prioritize strategies bus service development in Ahvaz Metropolis. The main approach of the study is developmental-applied, the research method consists of descriptive, analytical, and survey research techniques. According to the model of SWOT situation analysis (strengths, weaknesses, opportunities, and threats), identification and evaluation of the status quo was conducted and after that, with regard to the identified criteria, the four strategies were developed. Finally, using multivariate decision making technique of FDEMATEL, strategies were prioritized. The results of the study indicate that strategies (1) the necessities and commitments of the government to provide required funding in line with the law of development of public transit and fuel consumption management; (2) providing required grounds for facilitating the implementation of integrated urban management; (3) defining Income-generating projects aimed at empowering organizations to increase revenue and create alternative income sources and methods in the municipality rather than increasing sales density, etc.; (4) practicing management of integrated transport and traffic (management of urban travel, management of parking management fleet and public transportation network, managing the culture of traffic management in urban planning, management of emergencies, network management and traffic management on standardization, installation and maintenance of traffic ; automated traffic management, traffic engineering management, management of R & D); (5)understanding the interaction of transportation with various aspects of society (economic, social and environmental) and the balance between these aspects in order to achieve sustainable transport; and (6) development of Intelligent Transportation Systems (ITS) are respectively the most prioritized strategies in planning and development of Bus Transit Development in Metropolis of Ahvaz.
