جايگاه و ويژگيهاي درس طرح معماري يك دانشگاه كاشان (مقطع كارشناسي) و اهميت تفاوتهاي فردي يادگيرنده در آن

يادگيري طراحي معماري در ادوار تاريخي به شكل‌هاي مختلف انجام مي‌گرفته است و در حال حاضر اين يادگيري به صورت دانشگاهي است. بسياري از صاحب‌نظران و خبرگان معماري نقش محوري‌اي براي دروس طراحي در دورة آموزش معماري قائل شده‌اند. درس طرح معماري يك در مقطع كارشناسي، از آن حيث كه اولين تجربة يادگيرندگان طراحي است، اهميت ويژه‌اي دارد. از آنجا كه آموزش اين درس به صورت نفربه‌نفر است و انجام فعل طراحي توسط هر يادگيرنده به منزلة يادگيري طراحي در نظر گرفته مي‌شود، تفاوت‌هاي يادگيرندگان در آن اهميت مي‌يابد. هدف در اين نوشتار بررسي اهميت و جايگاه تفاوت‌هاي فردي فراگيران در درس كارگاه طرح معماري يك در مقطع كارشناسي دانشگاه كاشان، از يك طرف، و بازخواني مقوله‌اي از تفاوت‌هاي فردي با عنوان مزاج و سنجش تأثير آن در اين درس، از طرف ديگر، است. به منظور جلوگيري از اطالة كلام در اين نوشتار از اين درس با عنوان درس طرح يك استفاده شده است. براي فهميدن اهميت تفاوت‌هاي فردي در درس طرح يك ابتدا جايگاه اين درس در سرفصل مصوب دوره تحليل شده و از طرف ديگر، در يك نمونة موردي يعني دانشگاه كاشان كنكاش شده است. در پايان بررسي تأثير تفاوت‌هاي مزاجي، به كمك تحليل داده‌هاي آماري مبتني بر مشاهدة عملكرد يادگيري دانشجويان اين درس، در دانشگاه كاشان انجام شده است. همة اين تحليل‌ها مبتني بر نظرات در خصوص انجام فعل طراحي در زمينة علم طراحي‌پژوهي است. اين پژوهش ما را به اين نتيجه رساند كه درس طرح يك در دورة كارشناسي معماري جايگاهي ويژه دارد. اين جايگاه، از يك طرف، به دليل اهميت توجه به ويژگي‌هاي فراگيران طراحي در اين درس است و از طرف ديگر، محل مناسبي براي انجام پژوهش‌هايي ميان تفاوت‌هاي يادگيرندگان و ارتباط آن با عملكرد آن‌ها در يادگيري طراحي است. اهميت تفاوت‌هاي فردي يادگيرندگان اين درس از منظري تازه با بازخواني تفاوت‌هاي مزاجي دانشجويان بررسي شد و مشخص گرديد مزاج فراگيران طراحي در عملكرد آن‌ها در يادگيري طراحي تأثير مي‌گذارد، بدين ترتيب كه گرمي و تري مزاج دانشجويان عملكرد بهتري را در يادگيري طراحي نسبت به سردي و خشكي نشان مي‌دهد.