ارزيابي نور روز و خيرگي در كلاس‌هاي درس با استفاده از شاخص‌هاي پويا مطالعة موردي: دانشكدة معماري و شهرسازي دانشگاه شهيد بهشتي

بهره­گيري مناسب از نور روز با توجه به مصرف انرژي، عملكرد، و يادگيري دانش­آموزان و مدرسين در ساختمان­هاي آموزشي مسئله­اي قابل تأمل است. بي­توجهي به طراحي دقيق پنجره، سايبان، و متعلقات آن منجر به بروز خيرگي يا افزايش بار سرمايش ساختمان به دليل ورود تابش مستقيم خورشيد يا كاهش نور روز مناسب خواهد شد. با توجه به ثابت بودن نقاط نشستن در فضاي كلاس، استفاده از آناليز­هاي دقيق براي بررسي شرايط دريافت نور روز و خيرگي اهميت مضاعفي خواهد يافت. در اين مقاله، با در نظرگيري دو هدف دريافت نور روز مناسب و عدم خيرگي، شرايط نور روز و خيرگي فضاها و تأثير طراحي سايبان بر شرايط آسايش بصري با استفاده از اندازه­گيري ميداني و شبيه­سازي در كلاس­هاي درس دانشكدة معماري و شهرسازي دانشگاه شهيد بهشتي بررسي گرديده است. در بررسي ويژگي­هاي دريافت نور و خيرگي فضا­ها از معيار­هاي ارزيابي ايستا و پويا بهره گرفته شده است. هدف از اين مقاله مقايسة شرايط آسايش بصري در كلاس­هاي مختلف و مقايسة شاخص­هاي مختلف و انتخاب شاخص مناسب براي ارزيابي كلاس­ها است. همچنين شاخص­هاي انتخابي براي ارزيابي عملكرد سايبان­هاي ثابت و متحرك استفاده شده است. بر اساس نتايج شاخص­هاي UDI­300-3000[50%] براي بررسي دريافت نور روز مناسب و SVD به منظور بررسي احتمال خيرگي در فرايند طراحي و ارزيابي فضا­ها مناسب­تر از ساير شاخص­ها هستند. همچنين نتايج به­دست­آمده نشان مي­دهند كه كلاس با جهت­گيري شمال شرقي بهترين شرايط آسايش بصري را دارد. همچنين در كلاس­هاي جنوبي طراحي سايبان متحرك براي فراهم كردن نور روز مناسب و جلوگيري از خيرگي الزامي است. اين درحالي است كه استفاده از سايبان­هاي ثابت براي كاهش خيرگي به دليل كاهش شديد نور ورودي به فضا قابل توجيه نيست.