تحليل بُعد انسان‌شناختي رئاليسم انتقادي از ساحت اجتماعي دين و نقد آن

دين واقعيتي اجتماعي است و معمولاً براي تبيين واقعيت‌هاي اجتماعي، طيفي از نظريات فردگرايانهجمع‌گرايانه استفاده مي‌شود. از جمله اين نظريات، نظريات متعلق به نحله رئاليسم انتقادي است كه كنش‌هاي انساني را بررسي و تبيين مي‌كند. در اين مقاله سه دليل بر عليت دلايل رفتار يا كنش انساني اقامه شده است. پارادايم رئاليسم انتقادي، انسان را داراي ماهيت اجتماعي مي‌داند. واقع‌گرايان انتقادي، يكي از اركان قضاوت روشي را كه بر اساس پيش‌فرض‌هاي توافقي افراد است، كفايت عملي مي‌دانند. براي جمع‌آوري اطلاعات، قائل به تركيب روش كيفي و كمّي هستند و هيچ يك را به‌تنهايي كافي نمي‌دانند. جايگاه خدا در انسان‌شناسي ديالكتيك روي بسكار چنين است كه ساختار مبنايي انسان و جهان، خدا است و وظيفه اصلي انسان، دست‌يابي به اين واقعيت متعالي يا مطلق و فهم آن است. از نظر او، خدا ريشه وجودي يا غايت وجود و امكان‌ها است.