بررسي تاثير عوامل طبيعي (محيطي) در شكل گيري و ماندگاري شهر تاريخي دهدشت

The effect of natural factors in the formation and persistence of the historical city of Dehdasht

دهد شت از جمله شهرهاي تاريخي در جنوب غربي ايران، بيش ترين رونق خود را در عصر صفويه داشت. اين شهر امروزه در حاشيه جنوب شرقي شهر جديد قرار دارد . با توجه به قرارگيري اين شهر در اقليم نسبتا گرم و خشك، مولفه هاي محيطي و جغرافيايي متعددي در شكل گيري و ماندگاري آن موثر بودند . چگونگي بر هم كنش اين عوامل طي قرون متمادي مساله پژوهش پيش رو است. هدف از انجام پژوهش حاضر مطالعه توصيفي و تحليلي تاثير عوامل محيطي بر شكل گيري و دوام شهر در بيش از چهارصد سال است. از اين رو، پژوهش حاضر در پي پاسخ گويي به اين پرسش است كه مهم ترين عوامل محيطي موثر بر شكل گيري و دوام شهر تاريخي دهد شت كدامند ؟ و اين عوامل چه برهم كنشي در طول تاريخ براي ماندگاري شهر داشته اند ؟ براي پاسخ به اين دو پرسش، مطالعات استنادي منابع تاريخي مكتوب و بررسي هاي پيمايشي نگارندگان دو روش گردآوري اطلاعات در پژوهش حاضر بود كه از طريق تحليل توصيفي تاريخي به تحليل داده ها انجاميد. شهر تاريخي دهد شت به رغم اندك مغايرت هاي معماري و ساختاري با ديگر شهرهاي ايران، داراي ويژگي هاي مشترك با آنهاست كه مي توان با شناخت و بررسي اين ويژگي ها، الگوهاي كلي شهر سنتي ايراني را ترسيم كرد. نتيجه آن كه پاسخ گويي مناسب به ويژگي هاي طبيعي و اقليمي (از جمله شكل گود كاسه اي، موقعيت آب و هوايي خشن، تغييرات ناگهاني جوي، كمبود آب) ساختار فيزيكي خاصي را براي شهر تاريخي دهدشت تعريف كرده است كه اين ساختار فيزيكي موجب گرديد تا مديريت شهري براي مشكلاتي چون تهيه آب شرب، شرايط دشوار جغرافيايي و آب و هوايي از جمله مقابله با بادهاي گرم و سوزان و هم چنين عدم حاصل خيزي خاك، چاره جويي معمارانه و متناسب با محيط را در نظر گيرد . اين چاره جويي ها معمولا در جهت حفظ فيزيكي شهر به كمك عوامل طبيعي بود و همين امر سبب غفلت از مولفه هاي دفاعي شهر شد

Dehdasht, among the historic cities in the southwest of Iran, had its greatest boom in the Safavid era. Today’s city is located on the southeastern edge of the new city. Considering the location of this city in relatively warm and dry climate, various environmental and geographical components were effective in its formation and survival. How these factors interact over the centuries is a matter of leading research. The purpose of this study was to investigate the effect of environmental factors on the formation and survival of the city in more than 400 years. Therefore, the present study addresses the question that the most important environmental factors affecting the formation and survival of the historic city of Dehdasht? and what have these interlocutor’s history over the history of the city to survive? To answer these two questions, citation research of written historical sources and surveying surveys of the authors of the two methods of data collection in the present study resulted in analyzing the data through descriptive-analytic analysis. Dehdasht’s historical city, despite its slight architectural and structural differences with other cities in Iran, has common features with which it is possible to identify and study these characteristics, and outline the general patterns of the traditional Persian city. The result is that proper accountability to natural and climatic features (such as bowl shape, harsh weather conditions, sudden atmospheric changes, water shortages) has defined a specific physical structure for the Dehdasht historical city, This physical structure has led urban planning to be considered for problems such as drinking water, difficult geographic and climatic conditions, including dealing with hot and burning winds, as well as soil fertility, architectural and environmental adaptation. These remedies were usually used to protect the city physically through natural factors, which led to neglect of the city’s defense components.