شناسايي و تحليل كلان‌روندهاي مؤثر بر بهاي نفت خام با رويكرد آينده‌نگاري

يكي از مهم‌ترين گام‌هاي آينده‌نگاري، شناسايي و تحليل روندهاي مؤثر بر آن است كه در اين مقاله به‌طور موردي، بهاي نفت خام موردمطالعه قرار گرفته است. بر اين اساس هدف اصلي پژوهش حاضر، شناسايي كلان‌روندهاي مؤثر بر آينده‌ي بهاي نفت خام در افق 1410 ش. است. بنابراين پس از انجام مطالعات كتابخانه اي و بررسي اسناد و منابع معتبر و مصاحبه با خبرگان، فهرستي از روندهاي كليدي مؤثر بر آينده‌ بهاي نفت خام به دست آمد و با استفاده از روش دلفي، كلان روندها از 68 مورد به 40 مورد تقليل يافتند. سپس با بهره گيري از روش تحليل ساختاري، ماتريس تأثير متقابل طراحي شد و با تشكيل پانلي شامل 11 نفر از خبرگان و اجماع نظرات آنان درباره تأثيرگذاري عوامل بر يكديگر، داده‌ها وارد ماتريس شد. با تحليل داده هاي برآمده از ماتريس با نرم‌افزار ميك‌مك، ميزان تأثيرگذاري و تأثيرپذيري هركدام از عوامل ارزيابي شده است؛ بر اين اساس، روندهاي راهبردي مؤثر شناخته شدند و مشخص شد كه روندهايي نظير سياست ايالات‌متحده، ديپلماسي انرژي روسيه، رشد چين و هند، شكنندگي خاورميانه و شمال آفريقا، همبستگي و انسجام اتحاديه اروپايي، عرضه و تقاضاي جهاني نفت، بيشترين تأثيرگذاري را بر آينده بهاي نفت خام دارند.