دستيار قضايي در فرانسه؛ نهادي براي تربيت قاضي و افزايش كيفيت و سرعت رسيدگي در ايران

دشواري هاي رو به تزايد ناشي از افزايش پرونده هاي مطروحه در دادگاه ها و كمبود نيروي انساني متخصص براي رسيدگي سريع و دقيق به اين پرونده ها از يك سو و كثرت دانش آموختگان دانشكده هاي حقوق و نيروي جوان جامعه ي ايران از سوي ديگر ما را در برابر يك امكان قرار مي دهد كه مي توانيم از توان اين نيروي جوان بعنوان راه حل بخشي از مشكلات موجود استفاده كنيم. بالفعل كردن اين توان بالقوه مستلزم ايجاد تغييراتي در برنامه هاي آموزشي دانشكده هاي حقوق براي آموزش اين توانايي ها و هم چنين فراهم كردن سازوكار و بستري براي كارآموزي مقدماتي اين نيروها در قوه ي قضاييه است. دستيار قضايي امكاني است كه در نظام هاي حقوقي ديگر سابقه دارد و هم چنين روشي براي غنا بخشيدن بر دانش و تجربه ي قضات و وكلاي آينده است. دستياران جوان در فرانسه كه در آستانه ي ورود به مشاغل قضاوت و وكالت و استخدام در ادارات دولتي هستند از اين تجربه ي چند ساله دستياري بعنوان فصلي سازنده و آموزنده در كارنامه ي حرفه اي شان ياد كرده اند. در مقاله ي پيش رو اين تجربه را در فرانسه بررسي مي كنيم و مي كوشيم تا نمونه هاي ايراني آن را نيز از تأملات پيشكسوتان قضايي، قوانين و رويه ي دادگاه ها و مراكز آموزشي بشناسيم تا تأمل درباره اين نهاد را از سر بگيريم. روشن است كه تعيين شرح وظايف و رابطه ي دستيار قضايي با دفتر دادگاه و با قاضي و هم چنين تكاليف قانوني و حرفه اي دستيار قضايي موضوعي دقيق است كه بايد با ريزبيني و باريك بيني تعيين شود تا اين نهاد را با شكست مواجه نكند.