تخمين تخلخل با استفاده از نشانگرهاي لرز ه اي در يكي از ميادين نفتي جنوب ايران

تحليل وي‍ژگي‌هاي امواج صوتي حاصل از بازتابش آن بر سنگ‌شناسي‌هاي مختلف موجب گرديده است كه داده‌هاي لرزه‌نگاري يكي از روش‌هاي معمول و كارآمد در اكتشاف منابع هيدروكربوري باشد. استفاده از نشانگرهاي لرزه‌اي به‌خصوص مقاومت صوتي در تخمين خواص مخزني (تخلخل و تراوايي) و روش كلاسه‌بندي لرزه‌اي جهت شناسايي نوع و تغييرات ليتولوژي و همچنين كانال‌هاي زيرسطحي كاربرد عمده‌اي پيدا كرده است، به‌طوري‌كه سبب شناسايي مناسب لايه‌هاي زيرسطحي و موجب كاهش ريسك در حفاري شده است. اين تحقيق به منظور بررسي تغييرات تخلخل در يكي از ميادين جنوب ايران با در دست داشتن نمودارهاي چاه‌پيمايي (نظير نمودارهاي چگالي، صوتي‌و تخلخل) و داده‌هاي لرزه‌اي، ابتدا تفسير افق‌ سازندهاي ايلام و سروك انجام و نقشه عمقي اين سازندها تهيه شده است. در ادامه نمودارهاي پتروفيزيكي مورد بررسي قرار گرفته و تصحيحات لازم با استفاده از مدل‌هاي فيزيك سنگي صورت گرفته است. سپس با استفاده از روش وارون‌سازي بر پايه مدل، مقاومت صوتي استخراج شده و در ادامه از روش‌هاي تحليل چند نشانگر، مكعب تخلخل محاسبه گرديد. در جهت تخمين تخلخل، از مكعب مقاومت صوتي و ديگر نشانگرها به روش چند نشانگري استفاده شده و در نهايت مشخص شد كه تعداد شش نشانگر داراي كمترين خطا جهت تخمين تخلخل بوده است. به منظور كنترل كيفي نتايج وارون‌سازي، تخلخل بدست آمده از وارون‌سازي و همچنين تخلخل واقعي در محل چاه باهم برازش داده شد و ضريب همبستگي 87% بدست آمد. نتايج تحقيق نشان داد كه نشانگرهاي مختلف تاثير قابل توجهي در تخمين تخلخل بوسيله وارون‌سازي لرزه‌اي دارند. همچنين نتايج نشان داد وارون‌سازي مقاومت لرزه‌اي بر پايه مدل مي‌تواند ويژگي‌هاي ناحيه مخزن را متمايز و بصورت تغييرات مقاومت صوتي با عمق ترسيم نمايد. منطقه مورد مطالعه در فروافتادگي دزفول در جنوب باختري راندگي اصلي زاگرس واقع شده است، بدليل اينكه اكثر ميادين نفتي مهم ايران در اين منطقه تمركز دارد، اين منطقه حائز اهميت مي‌باشد. همچنين اين منطقه داراي سازندهاي مخزني متعددي نظير آسماري، ايلام و سروك مي‌باشد، كه در اين مطالعه وارون‌سازي در محدوده سازند ايلام انجام شده است.