تقرير تقويمي ابن سينا از مسأله خدا و امكان شناسايي او

رهيافت به مسئله خدا براي همه كساني كه بخشي از همّ فلسفي خويش را معطوف به آن ساخته‌اند مسئله‌اي جدي است و اهميت آن از آن جهت است كه اگر اين رهيافت مبناي دقيق و عميقي نداشته باشد تلاش فيلسوف و انديشمند را دچار چالش هاي جدي مي سازد. ابن سينا در مسئله خدا با مشربي كاملاً برگفته از عقل به اثبات وجود براي او مي‌پردازد و با ادله محكم و متقن، كه بعضاً به نام او ثبت و ضبط شده اند رويكرد استفاده تقويمي را در مسئله خدا اتخاذ مي كند و اين در حالي است كه او در جايي  به عدم وقوف و رهيافت به حقيقت ذات خداوند تصريح كرده است.بعضي را گمان بر اين است كه در  انديشه ابن سينا در اين خصوص تعارضي وجود دارد  نويسنده در اين مقاله سعي نموده با استقراي آثاري كه شيخ الرئيس در آنها به مسأله خدا پرداخته است ضمن توضيح ديدگاه وي نشان دهد كه اين تعارض ظاهري بوده و دلائلي وجود دارد كه نشان مي دهد شيخ به لايه هاي شناختي متفاوت براي افراد قائل بوده و شناخت از طريق لوازم را براي همگان ممكن مي دانسته است و وجودي كه به ادله عقلي محكم براي خدا ثابت مي شود لازمي از لوازم خداست نه حقيقت خدا كه آن همچنان امكان رهيافتش نيست.