تبيين جامعه شناسي مديريت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعي و فرهنگي

A Sociological Explanation of Body Management and its Relationship with Social and Cultural Factors

مديريت بدن از مفاهيم مهم در جامعه شناسي پزشكي است كه امروزه در ميان دختران و زنان رواج فراواني يافته است و افراد با تغيير ويژگيهاي ظاهري بدن خود به ساخت بدن اجتماعي مبادرت مي­ورزند. در اين پژوهش به تبيين جامعه ­شناختي مديريت بدن با استفاده از نظريه ­هاي گيدنز، گافمن، بورديو، فدرستون و ترنر پرداخته شده است. اين پژوهش به روش پيمايشي و با استفاده از ابزار پرسشنامه در سال 1395 انجام شده است. جامعه آماري تحقيق عام زنان 19 تا 44 سال شهر ايلام هستند. كه نمونه­اي 381 نفري بر اساس فرمول كوكران و به روش نمونه­ گيري خوش ه­اي چند مرحله ­اي انتخاب شد. مديريت بدن در چهار بُعد روشهاي لاغري و سلامتي، جراحيهاي زيبايي، نوع لباس (پوشش) و مراقبتهاي بهداشتي و آرايشي مورد بررسي قرار گرفت كه به طور كلي ميانگين ابعاد مديريت بدن 978/2 بود كه از ديدگاه نمونه پژوهش در سطح متوسطي قرار دارد. يافته ­هاي پژوهش نشان داد كه بيشتر زنان مطالعه شده متأهل، خانه دار و متعلق به طبقه متوسط بوده­اند؛ ضمن اينكه ميان متغيرهاي سن، مصرف رسانه­اي، دينداري، مقبوليت اجتماعي و گروه­هاي مرجع و مديريت بدن رابطه معناداري وجود دارد.

Body management is one of the important concepts in medical sociology which has become currently prevalent among girls and women, and individuals create social bodies by changing their physical features. Relying on the theories of Giddens, Goffman, Bourdieu, Featherstone and Turner, the present article presents a sociological explanation of body management. The study has been carried out using the survey method. The research population included all the women in Ilam, Iran who were aged 19 to 44, and the data were collected using a questionnaire in 2016. A sample of 381 individuals was selected based on Cochran formula and the cluster sampling method. Four dimensions of body management were studied: weight loss and health, cosmetic surgeries, clothing type and cosmetic and health care. Overall, the mean body management dimensions was 2.978, which is moderate from the perspective of the research sample. The findings revealed that most of the subjects were married housewives and came from the middle class. Meanwhile, the findings revealed a significant relationship between the variables age, media use, religiosity, social acceptance and reference groups, on the one hand, and body management, on the other.