پديد آورندگان :
بدخشان، سميه دانشگاه جيرفت , اميري نژاد، مهديه دانشگاه جيرفت - گروه زراعت و اصلاح نباتات , توحيدي نژاد، عنايت الله دانشگاه شهيد باهنر كرمان - گروه زراعت و اصلاح نباتات , پارسا مطلق، بهاره دانشگاه جيرفت - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
تنوع , كشت خا لص , نسبت اختلاط , نسبت برابري زمين
چكيده فارسي :
سابقه و هدف
يكي از راهكارهاي موثر در جهت حصول پايداري توليد با نهاده كم، افزايش تنوع نظام هاي كشت از طريق كشت مخلوط است. در اين نظام ها، دو يا چند گياه در يك زمان و مكان به منظور افزايش كارآيي استفاده از منابع، كشت مي شود. براساس نتايج، كشت مخلوط، بهبود ويژگي هاي كمي و كيفيت علوفه را به دنبال خواهد داشت. هدف از اين بررسي، تعيين كميت و كيفيت علوفه لوبياتپاري، علوفه دو رقم ارزن و علوفه كل حاصل از كشت مخلوط سري جايگزيني اين دو گياه نسبت به كشت خالص است.
مواد و روش ها
آزمايش به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در منطقه جيرفت، در سال زراعي 95-1394 اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل تركيب لوبياتپاري و دو رقم ارزن پيشاهنگ و باستان و نسبت هاي اختلاط كشت مخلوط جايگزيني (75:25 لوبياتپاري- ارزن باستان، 50:50 لوبياتپاري- ارزن باستان، 25:75 لوبياتپاري- ارزن باستان، كشت خالص لوبياتپاري، كشت خالص ارزن باستان و همين نسبت هاي اختلاط لوبياتپاري با ارزن پيشاهنگ) با تراكم يكسان 300000 بوته در هكتار براي گياهان موردنظر، بودند. كشت به طور همزمان، در تاريخ هفتم ارديبهشت و برداشت ارزن در خرداد ماه و لوبياتپاري در تير ماه صورت گرفت. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع لوبياتپاري، تعداد شاخه فرعي لوبياتپاري، وزن برگ خشك لوبياتپاري، ارتفاع بوته ارزن، وزن خشك برگ ارزن، وزن خشك ساقه ارزن، عملكرد علوفه خشك لوبياتپاري، عملكرد علوفه خشك ارزن، عملكرد علوفه كل، ميزان الياف نامحلول در شوينده خنثي و اسيدي، عملكرد پروتئين خام و شاخص نسبت برابري زمين بود. تجزيه آماري داده ها با نرم افزار SAS Ver. 12 و مقايسه ميانگين ها به روش LSD و در سطح معني دار پنج درصد انجام شد.
يافته ها
نتايج نشان داد عملكرد علوفه خشك لوبياتپاري تحت تاثير اثرمتقابل نوع ارزن موجود در مخلوط و نسبت اختلاط قرار گرفت و بيشترين ميزان آن، از تيمار 50:50 لوبياتپاري- ارزن پيشاهنگ و باستان بدست آمد. نوع رقم ارزن موجود در تركيب و نسبت اختلاط كشت مخلوط بر علوفه خشك ارزن معني دار شد و بيشترين ميزان آن از ارزن رقم پيشاهنگ با 17/87 درصد افزايش، از نسبت اختلاط 25:75 لوبياتپاري- ارزن بدست آمد كه از لحاظ آماري تفاوتي با نسبت اختلاط 50:50 نداشت. بيشترين علوفه خشك كل نيز از تيمار 50:50 لوبياتپاري- ارزن باستان و به ترتيب با 12/59 و 87/57 درصد افزايش نسبت به تك كشتي لوبياتپاري و ارزن باستان، حاصل شد كه ميزان عملكرد اين تيمار با تيمار 50:50 لوبياتپاري- ارزن پيشاهنگ، از لحاظ آماري تفاوت معني داري نداشت. كمترين الياف نامحلول در شوينده هاي اسيدي و خنثي و بيشترين عملكرد پروتئين خام در تيمارهاي كشت مخلوط، ديده شد. شاخص نسبت برابري زمين، در كليه تيمارها بيشتر از يك بود و بيشترين ميزان آن در مخلوط 50:50 لوبياتپاري- ارزن با ميزان 2/162، مشاهده شد.
نتيجه گيري
براساس نتايج بدست آمده از اين مطالعه، كشت مخلوط لوبياتپاري و ارزن، نسبت به تك كشتي اين دو گياه، برتري داشت به طوري كه عملكرد كل علوفه خشك توليدي تركيب 50:50 لوبياتپاري- ارزن، بالاترين ميزان توليد را به خود اختصاص داد كه 12/59 درصد نسبت به تك كشتي لوبياتپاري و 87/58 درصد از تك كشتي ارزن، بيشتر بود. شاخص نسبت برابري زمين نيز برتري همين نسبت اختلاط را نسبت به كشت خالص دو گياه نشان داد. به نظر مي رسد، الگوي كشت مخلوط دو گياه لوبيا تپاري و ارزن با نسبت 50:50 روش مناسبي جهت جايگزيني كشت خالص اين گياهان به منظور بهبود عملكرد كمي و كيفي مي باشد.
چكيده لاتين :
Background and objective: Intercropping is one of the most effective methods to achieve sustainable production with low input to increase the diversity in agro ecosystems. In these systems two or more plants are cultivated at a same time and place in order to increase the efficiency of the resources usage. Based on results, the intercropping bring about the improvement of qualitative and quality characteristics and forage yield. In order to Evaluation of Tepary bean and millet intercropping effects on some quantitative and quality traits and forage yield, this study was done in Jiroft area.
Materials and methods: The field experiment was done in a randomized complete blocks design with three replications in Jiroft during 2015-2016. The treatments included combination of Tepary bean and two cultivars of millet (Bastan and Pishahang) and replacement intercropping ratio (75:25, 50:50, 25:75 Tepary bean- millet, sole cropping of Bastan millet, Pishahang millet and Tepary bean with 300000 plants/ha. Planting date was on 27th April. Millet and Tepary bean harvested on May and June, respectively. Traits such as Plant height of bean, Number of secondary branch of bean, Leaf dry weight of bean, Plant height of millet, Leaf dry weight of millet, Steam dry weight of millet, Dry forage yield of bean, Dry forage of millet, Total dry forage NDF, ADF, crude protein yield and LER were measured. Data analyses were conducted using SAS ver. 12 and analysis of means was done with the LSD’s test.
Results: The results showed that interaction of millet cultivars and intercropping ratio was affected dry forage of Tepary bean. The highest amount of Tepary bean dry forage was obtained from 50: 50 Tepary bean-millet cultivars percentage. Despite the lack of significant mutual effect of these two treatments on millet dry forage, the effect of millet cultivars in mixture and the mixing ratio on this trait was significant at 1% level. The highest amount was obtained from the presence of millet cultivars increasing by 87.8% with 25: 75 treatment of Tepary bean-millet cultivar. Statistically, there was not a great difference between this ratio and 50: 50 mixing ratio. The highest amount of dry forage was obtained from 50: 50 Tepary bean-millet cultivar with 12.59% and 87.57% increase compared to the single cropping of Tepary bean and millet cultivars percentage. Statistically, there was not a great difference between the performance of this treatment and 50: 50 treatment of Tepary bean-millet cultivar and saw the least ADF, NDF and the most crude protein yield in intercropping treatment. In all treatments, the parity ratio of the land was more than one. The highest amount was observed in the mixture of 50: 50 treatment of Tepary bean- Bastan cultivar.
Conclusion: According to this results, the intercropping of Tepary bean and millet was much better than their pure cropping so that the highest amount of dry forage was obtained from 50: 50 of Tepary bean-millet cultivars compared to the sole cropping of Tepary bean with 12.59% dry forage and millet cultivar with 87.57% dry forage. The LER also indicates the superiority of this mixing ratio compared to single cropping of these two plants. Therefore, in general, the intercropping treatment of these two plants with 50:50 ratio is an appropriate method to replace the pure culture of these plants
