پديد آورندگان :
پارسا، بهرام دانشگاه صنعتي شاهرود , عباس دخت، حميد دانشگاه صنعتي شاهرود - گروه زراعت , غلامي، احمد دانشگاه صنعتي شاهرود - گروه زراعت , فرجي، ابوالفضل مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي استان كلستان
كليدواژه :
سويا , وجين , كود اوره , اجزاي عملكرد دانه , حداكثر سطح برگ
چكيده فارسي :
سابقه و هدف
تلقيح گياهان زراعي با قارچ مايكوريزا و باكتري هاي محرك رشد به دليل فوائد زياد (از جمله افزايش سطح ريشه و تثبيت نيتروژن) باعث افزايش رشد مي شوند، همچنين نيتروژن به دليل نقش اساسي كه در رشد و نمو گياه زراعي دارد به طور مستقيم باعث افزايش عملكرد دانه در گياهان زراعي مي شود. از طرف ديگر افزايش رقابت بين گياه زراعي و علف هرز و كاهش دسترسي گياه زراعي به منابع باعث كاهش عملكرد دانه مي شود، بنابراين اين آزمايش با هدف بررسي برهمكنش تلقيح قارچ مايكوريزا، رايزوبيوم و كاربرد كود نيتروژنه بر خصوصيات سويا در شرايط وجين و عدم وجين علف هرز انجام شد.
مواد و روش ها
اين آزمايش در سال 1395 در شهرستان علي آباد كتول انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل: 1- مبارزه با علف هاي هرز در دو سطح كنترل كامل علف هاي هرز و عدم كنترل، 2- كاربرد كود بيولوژيك در چهار سطح عدم مصرف (شاهد)، تلقيح بذرها با باكتري Bradyrhizobium japonicum، تلقيح بذرها با قارچ مايكوريزا گونه Glomus mosseae و تلقيح همزمان با مايكوريزا و رايزوبيوم و 3- كاربرد كود نيتروژن (خالص) از منبع كود اوره در سه سطح صفر (شاهد)، 25 و 50 كيلوگرم در هكتار بود.
يافته ها
نتايج اين آزمايش نشان داد اثر كود بيولوژيك و اثر متقابل علف هرز و كود شيميايي بر حداكثر شاخص سطح برگ سويا معني-دار بود. بدين صورت كه با افزايش كاربرد كود نيتروژن در حالت وجين و عدم وجين علف هاي هرز حداكثر شاخص سطح برگ افزايش پيدا كرد، اما اين افزايش در هنگام وجين علف هاي هرز بيشتر بود. همچنين نتايج اين آزمايش نشان داد، اثر كود بيولوژيك، كود نيتروژنه و وجين علف هاي هرز بر اجزاي عملكرد و عملكرد دانه سويا معني دار بود، به طوري كه با افزايش كاربرد كود نيتروژنه، تلقيح با كود بيولوژيك و وجين علف هاي هرز تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه و تعداد دانه در بوته افزايش پيدا كرد. عملكرد دانه با وجين علف هاي هرز 22/2 درصد افزايش پيدا كرد و با كاربرد 50 كيلوگرم نيتروژن خالص 16/3درصد به عملكرد دانه نسبت به حالت شاهد اضافه شد. تلقيح با قارچ مايكوريزا و رايزوبيوم نيز به ترتيب باعث افزايش 8/6 و 13/2 درصدي عملكرد دانه نسبت به حالت شاهد شدند.
نتيجه گيري
به طور كلي نتايج اين آزمايش نشان داد بهبود شرايط رشد براي گياه سويا (وجين علف هرز و كاربرد كود نيتروژن و بيولوژيك) باعث مي شود سطح برگ و تجمع ماده خشك در طي فصل رشد افزايش يابد. اين افزايش در سطح برگ و تجمع ماده خشك باعث افزايش در اجزاي عملكرد سويا شده و در نهايت عملكرد دانه را افزايش داد.
چكيده لاتين :
Background and objectives:
Inoculation of crops with mycorrhiza fungi and growth-promoting bacteria, due to the high benefits (including increased root area and nitrogen fixation) increase the growth, and also nitrogen due to the important role that in crop growth and development directly increases the seed yield in crops. On the other hand, increasing competition between crops-weeds and reducing the access of crops to resources reduces seed yield. Therefore, this experiment was conducted with the aim of investigating the interaction of mycorrhiza, rhizobium inoculation and nitrogen fertilizer on soybean characteristics under weedy check and weed free conditions.
Materials and methods:
This experiment was conducted in the city of Ali Abad Katoul in 2016. Treatments were included 1- Weed management at two levels of weed free and weedy check, 2- inoculation of biological fertilizer at four levels of non-application (control), inoculation of seeds with Bradyrhizobium japonicum, inoculation of seeds with mycorrhizal fungus Glomus mosseae and co-inoculation with Mycorrhiza and Rhizobium and 3- Application of nitrogen fertilizer (pure) from the source of urea fertilizer at three levels of zero (control), 25 and 50 kg / ha. In this experiment, leaf area and dry matter changes were measured during the growing season and grain yield, biological yield, number of pods per plant, number of seeds per plant and 100 seed weight in soybean plant was measured in Soybean plant (Katoul variety).
Results:
The results of this experiment showed that the effect of biological fertilizer and the interaction of weed and chemical fertilizer on maximum soybean leaf area index was significant. So that, with increasing application of nitrogen fertilizer in weedy check and weed free treatments, the maximum leaf area index increased, but this increase was higher in weedy check tratments. Also, the results of this experiment showed that the effect of biological fertilizer, nitrogen fertilizer and weed management on yield components and seed yield was significant. So, with increasing application of nitrogen fertilizer, inoculation with biological fertilizer and weed control, number of pods per plant, 100 seed weight and number of seeds per plant increased. seed yield with weed control increased 22.2% and by using 50 kg of pure nitrogen, 16.3% was added to seed yield compared to control. Inoculation with mycorrhizal fungi and rhizobium also increased 8.6% and 13.2% of seed yield, respectively, as compared to the control.
Conclusion:
In general, the results showed improved growth conditions for soybean (weed control and the use of chemical and biological fertilizers) makes the leaf area and dry matter accumulation during the growing season increase. This increase in leaf area and dry matter accumulation cause increases in yield components of soybean and eventually increased seed yield.
