پديد آورندگان :
اميري، علي نقي دانشگاه تهران , رودي، كميل دانشگاه تهران , برنجكار، رضا دانشگاه تهران , پورعزت، علي اصغر دانشگاه تهران - دانشكده مديريت
كليدواژه :
سازمان , نظريه سازمان , نظريه‌پردازي , استعاره , انسان , باورهاي اسلامي
چكيده فارسي :
بدون شك پيش نياز اداره هر چيزي شناخت آن است. يكي از شيوه‌هاي افزايش شناخت در خصوص پديده پيچيده‌اي مانند سازمان استفاده از استعاره است. استعاره‌ها براي ساده‌سازي وكاهش ابهام از وضعيت ادراكي شناخت سازمان وجه خاصي از آن را مورد توجه قرار مي‌دهند. انسان نيز به عنوان بازيگري فعال براساس زمينه ادراكي و سازوكار ادراك منحصر به فرد خود، تصوير ويژه‌اي از پديده‌هاي پيرامون خويش را درك نموده و بر مبناي آن رفتار مي‌كند. بدين سان، مدير براي درك سازمان، استعاره‌اي را برمي‌گزيند كه وجه خاص مورد تاكيد آن استعاره، همان تصوير ويژه ادراكي وي را تبيين نمايد. از مجموعه عوامل تشكيل دهنده حوزه ادراكي فرد، جهان‌بيني اهميت بسزائي دارد؛ نوع جهان‌بيني، سيمائي از پديده‌هاي هستي را معرفي مي‌نمايد كه انعكاس ارزش‌ها واهداف آن است. در حقيقت، مدير با بكارگيري استعاره‌اي خاص، وجهي از سازمان را مبناي عمل خود قرار مي‌دهد كه در راستاي سيماي برآمده از جهان‌بيني وي باشد.
اين مقاله در پي آن است كه با معرفي انسان جامع و كامل به عنوان استعاره‌اي براي تبيين سازمان، وجه غالب سازمان در رويكرد آن به اسلام معرفي نمايد. به اين منظور با روش تحليل مضمون، شبكه معنايي انسان از ديدگاه آيت الله جوادي آملي تبيين گرديد و سپس با استفاده از ابزار استعاره سازمان در قالب چهار مضمون سازمان‌دهنده با عناوين مراتب وجودي سازمان، ابعاد سازمان، هويت سازمان و تشكيل سازمان تبيين گرديد. اين چهار مضمون سازمان دهنده در خود چهارده مضمون پايه را جاي داده‌اند كه تصوير شفافي از سازمان را در ديدگاه اسلامي نمايان مي‌سازند.
چكيده لاتين :
Undoubtedly, the prerequisite of managing a thing is cognition of that thing. One of the methods of enhancing cognition of a sophisticated phenomenon, such as organization, is using metaphors. In order to simplify and clarify perceptual state of cognition of the organization, the metaphors focus on a certain aspect of it. Human, as an active player, perceives a specific image of the surrounding phenomena, based on his exclusive aspect of perception and perceptual mechanism, and behaves in accordance with this image. Thus, in order to perceive his organization, the manager adopts a metaphor which focuses on the specific aspect that interprets his exclusive perceived image. Amongst the factors which form a person’s perceptual field, worldview is essentially important; type of worldview introduces an image of the existing phenomena, which reflects their values and objectives. Indeed, by adopting a specific metaphor, the manager bases his actions on an aspect of the organization which is in line with the image derived from his worldview.
This article aims to introduce the comprehensive man as a metaphor for interpreting the organization, in order to introduce dominant aspect of the organization in its approach to Islam. For this purpose, the human thematic network was interpreted based on literary work of grand ayatollah Javadi Amoli, using thematic analysis method; and then, by means of metaphor, the organization was interpreted in form of four organizing themes titled existential grade of organization, dimensions of organization, identity of organization, and formation of organization. These four organizing themes consist of fourteen basic themes, which make a clear image of organization in Islamic approach
