شناسايي الگوهاي ذهني دربارة خروج از خط رهبري سازماني مبتني بر روش‌شناسي كيو

Exploring the Mindsets about Organizational Leadership Derailment Using Q Methodology

هدف اين پژوهش، شناسايي الگوهاي ذهني كاركنان يك دانشگاه دولتي درباره خروج از خط رهبري سازماني (افول ناخواستة رهبر سازمان به سبب موفقيت پايين­تر از حد مورد انتظار يا رسيدن به موفقيت ولي شكست غيرمنتظره پس از آن) با استفاده از روش ­شناسي كيو بود. براي اين كار، پس از مطالعة پيشينه پژوهش و انجام مصاحبه با مشاركت­ كنندگان پژوهش به تعداد 26 نفر از كاركنان قلمرو مكاني پژوهش -كه با استفاده از نمونه ­گيري­ هاي بيشينة تنوع، مفهوم و گلوله­ برفي شناسايي و دعوت به همكاري شده بودند- در مجموع 86 گزاره شناسايي و سپس براي اولويت­ بندي طبق الگوي توزيع اجباري، در اختيار مشاركت­ كنندگان قرار داده شدند. براي شناسايي ذهنيت ­ها از تحليل عاملي تأييدي و براي تفسير آنها از برگه­ هاي يادداشت استفاده شد. بر اساس يافته­ هاي پژوهش، الگوهاي ذهني كاركنان دانشگاه ياد شده درباره خروج از خط رهبري به همراه استعاره­ هاي متناظر آنها عبارت بودند از رهبر منافق (مار خوش خط و خال)، رهبر خودشيفته (از دماغ فيل افتاده)، رهبر مكار (آب زير كاه)، رهبر اسير حاشيه (چوب دو سر نجس)، رهبر سفارشي (عروسك خيمه شب بازي)، رهبر پر طمطراق (طبل تو خالي)، رهبر نامعتدل (دمدمي مزاج)، رهبر فرمايشي (مترسك سر جاليز) و رهبر فزون­خواه (چاه ويل).

The purpose of this study was to identify the mindsets of employees in a public university about the leadership derailment (being involuntarily ebbed below the level of expected achievement or reaching that level but unexpectedly failing) using Q methodology. In this regard, after studying the research literature and interviewing with 26 employees of mentioned university as participants who were identified and invited to cooperate in research using maximal variation, concept and snowball sampling, totally 86 Q statements were identified and returned to participants so that they are prioritized based on forced distribution. Consequently, 9 mindsets were explored and interpreted using confirmatory factor analysis and note paper, respectively. Based on the findings, the mindsets of employees in Vali-e-Asr University about the leadership derailment together with their corresponding metaphors were hypocritical leader (the snake in the grass), narcissistic leader (proud as a peacock), wily leader (sneaky), marginalized leader (fallen between two stools), made to order leader (marionette), pretentious leader (empty vessel), non-balanced leader (capricious), agent leader (the scarecrow kitchen garden) and avaricious leader (vulturine).