كشف و شهود در مشرب عرفاني روزبهان بقلي

revelation in the mystical nature of Roozbehan Baqli

علوم مختلف مانند فلسفه، كلام، حكمت و عرفان همه در جستجوي راهي براي دست‌يابي به معرفت الهي هستند، اما آن چه عرفان را از آن‌ها متمايز مي‌كند؛ استفاده از روش كشف و شهود به عنوان ابزار به كار گرفته شده، براي رسيدن به مقصد نهايي عارف است.، روزبهان بقلي عارفي است كه تجارب عرفاني خود را به طور مستقل در كتابي به نام كشف الاسرار به تفصيل بيان كرده است و اين كتاب از اين جهت منحصر به فرد است. او بيش‌تر از عارفان ديگر بر كشش و جذبۀ الهي و كمتر از ديگر عارفان بر كوشش تأكيد دارد. علاوه بر موضوعات بحث برانگيزي كه در كشف الاسرار خود بيان مي‌كند، ديدگاه او در مورد مسئلۀ كشف و شهود نيز قابل توجه است. در اين مقاله مباني نظري و ديدگاه روزبهان در مورد كشف و شهود بررسي شده است. تقسيم بندي مكاشفه توسط روزبهان به سه دستۀ مكاشفۀ ذات و صفات و افعال الهي و مصاديق و نشانه‌هاي آن و پس از آن طرح مبحث مشاهده و مقدمات و نتايج آن از مهم‌ترين مسايل مطرح در اين تحقيق است. هم چنين مقولۀ رؤيت خداوند از ديدگاه روزبهان مورد توجه قرار گرفته و ابزارهاي رؤيت يعني روح و قلب و نفس و سرّ و سرّ السرّ و محل رؤيت هر يك از آن‌ها مطرح شده است.

Different sciences such as philosophy, al-kalam, theology and mysticism all are seeking a way to achieve divine cognition, but what distinguishes mysticism from the others; is the use of the method of revelation as a tool applied to reach the ultimate mystic purpose. Roozbehan Baqli is a mystic who has detailed his mystical experiences independently in a book called Kashf al-Asrar, so this book is unique in this regard. He emphasizes on fascination and attraction of God more than other mystics and he emphasizes on endeavor less than other mystics. In addition to controversial issues expressed in his Kashf al-Asrar, his point of view about the issue of revelation is also significant. In this article, theoretical foundations and Roozbehan's views on revelation are reviewed. The division of revelation by Ruzbehan into three categories such as revelation if entity, divine attributes and acts and its instances and signs, followed by presentation the topic of perception and its preliminaries and outcomes are one of the most important issues raised in this research. Also, the issue of seeing of God from the point of view of Roozbean is considered and the means of seeing, namely the soul and the self and the situation of seeing each of them are rose.