بررسي مفاهيم و مباني پس‌نگري و مقايسه آن با پيش‌بيني و چشم‌انداز سازي

Studying the concepts and basics of back-casting and comparing it with forecasting and visioning

يكي از مهم‌ترين اهداف آينده‌پژوهي، توسعه دانش و درك مجموعه پيچيده‌اي از آينده‌هاي ممكن و در نتيجه فراهم نمودن فرصتي براي ايجاد و بسط بهترين راهبردها براي رويارويي با چالش‌هاي پيش رو است. در نتيجه، تصميم‌گيري فعالانه و پيش‌نگرانه، تحت چنين شرايطي ايده آل خواهد بود. پس‌نگري به دليل ماهيت هنجاري و تأكيدش بر آينده‌هاي مطلوب و در نظر گرفتن شرايط عدم اطمينان، يكي از بهترين رويكردها براي رويارويي با اين چالش‌هاست. تحقيق حاضر با هدف بررسي اين رويكرد روبه رشد در حوزه آينده‌پژوهي انجام شد. در اين تحقيق، روند پيدايش پس‌نگري، انواع پس‌نگري و مراحل پس‌نگري توضيح داده‌ شده است و بر روي رويكرد يا روش بودن پس‌نگري تأمل شده است و مروري اجمالي بر پيش‌بيني و روش چشم اندازسازي شده است و در نهايت بر اساس نگاهي فلسفي بر اساس سه محور كشف در برابر توجيه، عدم اطمينان در برابر جبرگرايي و غايت‌انگاري در برابر عليت، به مقايسه پس‌نگري با رويكرد غالب پيش‌بيني به‌عنوان رويكردي متضاد و چشماندازسازي به عنوان روشي همجوار پرداخته‌شده است تا پنجره‌اي براي فهم تمايزات روش پس‌نگري با ديگر روش‌ها فراهم آيد تا راهنماي كاربرد اين روش‌ها در عمل باشد.

One of the most important goals of future study is to develop knowledge and to conceive a complicated set of possible futures and, as a result, paving the ground to create and to expand the best guidelines to face with confronting challenges. As a result, active and provocative decision making is ideal under such circumstances. Due to its normative nature and its emphasis on desired futures and considering uncertain conditions, back-casting is one of the best approaches to confront such challenges. Present study is conducted to investigate this approach on growing future study field. In this research, back-casting emergence trend, types of back-casting, steps of back-casting and its functionality are explained and this approach is contemplated. Also, forecasting and visioning methods are briefly reviewed and, ultimately, back-casting is compared with forecasting format as a contrary approach by considering a philosophical view against lack of justification, uncertainty against determinism and teleology against causality. It is also compared with visioning to open a window to conceive differences between back-casting and other techniques as guidance in using such techniques in practice