شناسايي و معرفي عناصر معدني و تركيبات شيميايي موجود در اسانس گونه درختچه اي زرد كيش (L. Cionura erecta) (مطالعه موردي: ذخيره گاه جنگلي چهارطاق -استان چهارمحال و بختياري)

Identification and Introduction of Chemical Compounds in Essential Oil of Cionura Erecta Shrub Species (Case Study: Chahartagh Forest Reserve - Chahar Mahal and Bakhtiari Province

گياهان دارويي از جمله منابع طبيعي ارزشمندي هستند كه امروزه مورد توجه كشور­هاي توسعه ­يافته جهان قرارگرفته و به‌عنوان مواد اوليه جهت تبديل به دارو­هاي كم ­خطر و پربازده براي انسان تلقي مي­ شوند. يكي از اين گونه­‌هاي با ارزش، درختچه زردكيش (Cionura erecta) است كه در مناطق محدود و خاصي از كشور ما پراكنش دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسي تركيبات شيميايي اسانس اين گونه مي­ باشد. به­اين منظور نمونه ­هايي شامل برگ، ساقه و ميوه گياه از منطقه چهارطاق در استان چهارمحال و بختياري جمع‌آوري و به ­وسيله دستگاه كلونجر اسانس ­گيري شد. براي شناسايي تركيبات تشكيل­‌دهنده اسانس از دستگاه كراماتوگراف گازي متصل ­شده به طيف‌سنج جرمي (GC-MS)، با مقايسه شاخص ­هاي بازداري و مطالعه طيف­‌هاي جرمي استفاده شد. نتايج نشان داد اسانس اين گونه داراي تركيبات ارزشمندي چون اوژنول (Eugenol)، اكسيد كاريوفيلن (Caryophyllene oxide)، سدرون (Cedron-9- one) و آلفا كادينول (Alpha cadinol) است كه در صنعت و داروسازي و كنترل آفات كاربرد فراواني دارند. در اين بررسي مجموعاً 23 تركيب شناسايي شد كه در اين ميان تركيبات آلفا مورولن (Alpha murolene)، سدرون و اوژنول، بيشترين مواد مؤثر اسانس را به خود اختصاص داد. همچنين نتايج اين مطالعه نشان داد كه اسانس گونه مورد مطالعه از نظر عناصر معدني فسفر، منيزيم، آهن، مس، سديم و روي غني مي­ باشد.

Herbal Medicines are valuable natural resources that nowadays absorbed the attention of developed countries. Also this plants are using as raw materials to produce Low-risk and potent drugs for humans. One of these valuable species is the Cionura erecta shrub, distributed in a limited area of our country. The aim of this study is investigating the chemical composition of the essential oil of this species. For this purpose, samples from leaf, stem and fruit were collected from Chahar-tagh region of Chaharmahal and Bakhtiari province and essence were extracted by Clevenger machine. In order to identify the essential oil composition, the gas chromatograph (GC) and gas chromatograph attached to mass spectrometer (GC-MS) were used to compare the inhibitory and mass spectrometry indices. The results showed that the essential oil of this species has valuable compounds such as Eugenol, Caryophyllene oxide, Cedron-9-one and Alpha cadinol, which are widely used in industry and pharmacy and pest control. In this study, 23 main chemical compounds were identified totally, that Cedron-9-one and Eugenol Had the highest percentage among identified compounds. Also, the results of this study showed that the essential oil of this species is a rich from the mineral elements including: phosphorus, magnesium, iron, copper, sodium and zinc.