تجزيه ساختار ژنتيكي تحمل به سرما در لاين هاي نوتركيب برنج ايراني

Analysis of Genetic Structure of Cold Tolerance in Iranian Rice Recombinant Inbred Lines

برنج يكي از مهم­ترين محصولات كشاورزي ايران و جهان است. تنش‌هاي محيطي شامل شوري، خشكي و سرما توليد اين محصول را محدود مي‌نمايند. به­منظور اشباع نقشه پيوستگي جمعيت نوتركيب حاصل از تلاقي سپيد رود و عنبربو آزمايشي با استفاده از 96 لاين نوتركيب و 35 نشانگر ISSR، در دانشگاه گنبد كاووس اجرا شد. جهت مكان‌يابي صفات مرتبط با تنش‌ سرما در مرحله گياهچه لاين‌هاي مذكور در شرايط هيدروپونيك تحت تنش فوق كشت داده شدند. صفات مورد بررسي شامل وزن ساقه، وزن ريشه، بيوماس، كد ژنتيكي، سطح برگ، طول ساقه، طول ريشه و ضخامت ريشه بودند. نقشه پيوستگي 29/1709 سانتي مورگان از ژنوم برنج را پوشش داد. در شرايط سرما شش QTL مكان‌يابي گرديد. qCBM-4 براي زيست توده، qCLA-5 براي سطح برگ، qCRL-5 براي طول ساقه و qCRTH-11 براي ضخامت ريشه به ترتيب 4/13، 3/14، 6/12 و 2 درصد از تغييرات مربوط به صفت را توجيه نمودند. با توجه به مثبت بودن اثرات افزايشي، از آن­ها مي‌توان پس از تعيين اعتبار در برنامه‌هاي انتخاب به كمك نشانگر جهت بهبود تحمل گياهچه‌هاي برنج به تنش‌ سرما استفاده نمود.

Rice is one the most important crops in Iran and worldwide. Abiotic stresses including cold, restrict rice production. In order to saturation of linkage map in recombinant lines population caused by Sepidroud × Anbarbou crosses, an experiment was conducted using 96 recombinant lines and 40 ISSR markers at Gonbad Kavous University. 96 Recombinant lines were plant under hydroponic conditions for mapping of traits related to cold stress. Shoot weight, root weight, biomass, genetic score, leaf area, shoot length, root length and root thickness were recorded. Linkage map covered 1709.29 cM of rice genome. Six QTLs mapped in cold stress. qCLA-5 had the highest effects on leaf area with LOD=3.206 and explained 14.3 percent of phenotypic variation. The results of present work can be used for improvement of cold tolerance in rice seedlings after determining marker validation