بررسي تغييرات كاتيون هاي بازي در آبشويي تاج و لاشريزه گونه افراپلت در جنگل هاي هيركاني

Investigation on the base cation variations in throughfall and litterflow of Acer velutinum in the Caspian forest

هدف اين تحقيق، بررسي تغييرات ماهانه آبشويي كاتيون هاي سديم، پتاسيم و كلسيم در تاج و لاشريزه گونه افراپلت (Acer velutinum Boiss) در طول سال و همچنين مقايسه عناصر غذايي موجود در آب باران با تاج بارش و لاشريزه در توده آميخته، در سري يك جنگل شصت كلاته استان گلستان است. بعد ازانتخاب 3 درخت شاخص افراپلت در يك توده نيم هكتاري، نمونه هاي حاصل از آبشويي تاج (405 نمونه) و لاشريزه (243 نمونه) از بهمن 1390 تا بهمن 1391، بعد از هر بارندگي جمع آوري و بررسي شد. براي مقايسه مقدار عناصر آبشويي شده در تاج و لاشريزه با آب باران و همچنين تغييرات ماهانه عناصر آبشويي شده، به ترتيب از آناليز آماري تي تست و آناليز واريانس يكطرفه در سطح احتمال 95 درصد استفاده شد. نتايج نشان داد كه مقادير پتاسيم و كلسيم در تاج بارش به ترتيب 134/83 و 0/19 كيلوگرم در هكتار در سال بيشتر از مقدار آنها در آب باران بود، ولي سديم 52/27 كيلوگرم در هكتار كمتر بود. همچنين مقادير سديم و كلسيم در آبشويي لاشريزه 91/9 و 1/68 كيلوگرم در هكتار در سال كمتر از مقادير آنها در آب باران و پتاسيم 27/79 كيلوگرم در هكتار بيشتر از آب باران بود. مقدار آبشويي عناصر در آبشويي تاج و لاشريزه در ماه هاي مختلف، به طور معني داري متفاوت بودند. براساس نتايج مي توان از گونه افراپلت براي بهبود خاك هاي دچار كمبود پتاسيم استفاده كرد. به منظور انتخاب گونه مناسب براي جنگلكاري، بهبود حاصلخيزي خاك و مديريت بهينه جنگل، اطلاعات آبشويي در كنار ويژگي هاي ديگر درختان مورد نياز است.

The aim of this study was to evaluate the changes of chemical (calcium, (Ca2+), sodium (Na+) and potassium (K+)) of the canopy and litter leaching of Velvet maple (Acer velutinum Boiss) during a year against those nutrients in rainfall (RF). Measurements were carried out in mixed stands, located in district one of forest research station of Gorgan University, the eastern Caspian forests of Iran. In order to perform the research, three Velvet maple trees were selected in 0.5 ha stand and throughfall (TF) (405 samples) and litterflow (LF) (243 samples) were sampled after each RF within a year from (2012/02/03) to (2013/02/03). The nutrients amounts in TF, LF and RF as well as monthly nutrient dynamics of TF and LF, were compared using t-test analysis and one way variance analysis at the 95 of confidence level. Results showed that the amounts of K+ and Ca2+ in TF were 134.83 and 0.19 kg ha-1 year-1, respectively, significantly higher than those in RF, however, the amount of Na+ was 52.27 kg ha-1 year-1, significantly lower than RF (p<0.05). Also, amounts of Na+ and Ca2+ in LF were 91.9 and 1.68 kg ha-1 year-1, respectively, significantly lower than those in RF. We found out that nutrient leaching of TF and LF was significantly different in several months. Velvet maple trees can usefully improve the potassium contained in the soils. In order to select suitable species for afforestation, soil fertility improvement and forest management, we need to know more about leaching process information along with other characteristics of trees.