رابطه نفس و قوا از ديدگاه ملاصدرا و آقا علي زنوزي

The Relation of Soul to Its Powers from the Prespective of Mulla Sadra and Modares Zonouzi

با توجه به اهميت مسأله نفس در بين فلاسفه و حكما در طول تاريخ انديشه بشر، اين پژوهش درصدد است نقاط اشتراك و افتراق ديدگاه ملاصدرا و آقا علي زنوزي را در باب نفس و قوا و نسبت بين آنها، مورد بررسي قرار دهد. ملاصدرا بر اساس مباني فكري خود كه عمده آنها اصالت و تشكيك وجود و حركت جوهري است، قوا را مراتب وجودي نفس واحد به شمار آورده و از تشكيك مراتب سخن گفته است. آقا‌علي مدرس زنوزي يكي از چهرههاي شاخص حكمت صدرايي، به جاي تشكيك در مراتب، از تركيب در مراتب سخن رانده است. اين پژوهش روشن ساخته است كه اختلاف اين دو ديدگاه، به نحوه نگاه اين دو فيلسوف به يك واقعيت واحد وابسته و از اختلاف مباني اين دو فيلسوف نشأت نميگيرد و اينكه صدرا با توجه بيشتر به بحث اصالت وجود از حركت جوهري بحث تشكيك آن را مورد توجه قرار داده است، ولي آقا‌علي با تكيه بر مباحث هيولي و صورت، بيشتر به بحث تركيب پرداخته است. نگارنده در حد توان كوشيد تبيين روشني از ديدگاه اين دو حكيم ارائه دهد.

As regards to the importance of soul issue among philosophers and thinkers in the history of human thought, This research seeks to examine the points of communities and separations of Mulla Sadra's and Zenouzi's views on the soul and its powers and the relation between them. Mulla Sadra on the basis of his main foundations which are the fundamentality of existence, existential gradation and change in substance, has considered powers as existential rank of a single soul and has spoken of gradation of degree. Modares Zonouzi who considered as one of the best exponents of Transcendent Wisdom, has spoken of a combination of degrees rather than gradation of degrees. The research has made it clear that the difference between these two views arise from the way these two philosophers look at a single fact and does not emerge from the Fundamental differences between them, and that Sadra, with more emphasis on the issue of the fundamentality of existence in the substantial motion, has paid more attention to the issue of gradation, but Agha'ali, having relied on topics of matter and form, has focused on the issue of combination. The author has tried to provide a clear explanation of the views of these two wise.