كليدواژه :
تاركوفسكي , هايدگر , مرگ , زمان , تيمارداشت
چكيده فارسي :
وقتي از ارتباط سينما و فلسفه سخن مي‌گوييم، در واقع، از چه سخن مي‌گوييم؟ هنگامي كه از نزديكي و ارتباط آثار سينماييِ يك كارگردان با انديشۀ يك فيلسوف بحث مي‌كنيم، مرادمان چيست؟ گفت‌وگو دربارۀ همسايگي و قرابت ميان انديشه‌هاي يك فيلسوف و آثار هنري يك سينماگر، نيازمند شناختي دقيق از انديشه‌هاي آن فيلسوف و نيز فهم انديشۀ بازنمايي‌شده در يك اثر يا دسته‌اي از آثار سينمايي است. آندري تاركوفسكي (1986ـ1932) فيلم‌ساز و نظريه‌پرداز سينمايي روس، در آثار سينمايي خود به مسائلي مي‌پردازد كه در متن انديشه فيلسوفان اگزيستانسياليسم، از جمله مارتين هايدگر (1976ـ 1889)، فيلسوف آلماني، از جايگاه ويژه‌اي برخوردارند. با در نظر داشتن ارتباط هنر و به طور خاص سينما با فلسفه و نيز مسائل كليدي و ضروريات مهم دربارۀ سينما و چگونگي تطبيق و تقريب انديشه‌هاي يك فيلسوف با يك هنرمند، مي‌توان وجوه اشتراكي ميان انديشۀ سينمايي‌شدۀ تاركوفسكي و تفكر هايدگر، به‌خصوص در مسائلي، همچون "مرگ"، "زمان"، "اميد و تيمارداشت" و نيز "درـراه‌ـ‌بودن" استنباط كرد. تاركوفسكي در فيلم‌هايي مانند "استاكر"، "ايثار"، "آينه" و "نوستالژيا"، چنين دغدغه‌هايي داشته و اين نوشتار مي‌كوشد تا از معبر تطبيق و تقريب، وجوه اشتراك انديشه‌هاي اين فيلم‌ساز با هايدگر را واكاوي نمايد.
چكيده لاتين :
The relation between art, especially cinema, with philosophy, on one hand, and a philosopher with an artist’s thinker are the main subject of this paper. Martin Heidegger and Andrey Tarkovsky (1932-1986) are one of these philosophers and filmmakers. Accordingly, “philosophical film” separated from “film as philosophy”. Andrey Tarkovsky, Russian filmmaker, brings up in his works some issues such as time, death and care which are very important in the context of existential philosophy. Then, his works and thought included “film as philosophy”. In Heidegger’s thought, dosein is “being in the world”. He distinguishes between fallen and original dosein and emphasizes on dosein’s possibilities which the end of them is death. In order to indicate the relationship between what Tarkovsky, as a cinematic theorist, expresses in his films with the cinematic expression, and Heidegger’s philosophy, cinematic theories such as realism, formalism and phenomenological theories are very important. We discuss about them and basic properties of Tarkovsky’s films and fundamental issues of Heidegger’s philosophy. Finally, this paper intends to find and pursue some issues like “death”, “time” and “care”, in Heidegger’s thought and Tarkovsky’s films: “The Mirror”, “Stalker”, “Nostalghia” and “Sacrifice”.
