آناليز ژنتيكي پارامترهاي مدل مكانيستيك پُلوت - گوتوين براي منحني شيردهي گاوهاي شيري ايران

Genetic analysis of Pollott-Gootwine mechanistic model parameters for lactation curve of Iranian dairy cows

زمينه مطالعاتي: با استفاده از مدل­هاي مكانيستيك (زيست­شناختي) مي­توان خصوصيّات ژنتيكي منحني شيردهي گاوها را از نقطه­ نظر بيولوژي ترشح شير در بافت پستان، مورد بررسي قرار داد. هدف: اين تحقيق، با هدف استفاده از يك مدل مكانيستيك در ارزيابي خصوصيّات ژنتيكي منحني شيردهي گاوهاي زينه (آميخته) و اصيل هلشتاين اجرا گرديد. روش كار: از تعداد 1.448.292 ركورد شير روز آزمون متعلّق به 161.676 رأس گاو شيري (دختران 3.979 رأس گاو نر) در 921 گله كه طي سال­هاي 1376 تا 1391 براي نخستين بار زايش داشتند، استفاده شد. از مدل مكانيستيك پُلوت - گوتوين با دو پارامتر MS (صفت مرتبط با حدّاكثر ظرفيّت ترشح شير) و DR (صفت مرتبط با كاهش نسبي تعداد سلول­هاي ترشح ­كننده شير) براي توصيف شكل منحني شيردهي استفاده گرديد. تابع غيرخطي فوق، بر داده ­هاي شير روز­ آزمون هر گاو، به ­طور جداگانه برازش و پارامترهاي آن براي هر يك از گاوها، برآورد شد. به‌منظور تخمين وراثت­ پذيري براي صفات MS و DR از مدل دام تك­­ متغيّره استفاده شد. روند ژنتيكي با روش تابعيّت وزني ميانگين ارزش اصلاحي از سال زايش محاسبه گرديد. نتايج: وراثت­­پذيري MS و DR به­­ترتيب 293/0 و 190/0 بود. همبستگي پيرسون بين ارزش اصلاحي صفات مزبور 29/0- به­دست آمد (0001/0P<). روندهاي فنوتيپي و ژنتيكي براي MS به­­ترتيب 52/0 و 063/0 كيلوگرم در سال، و براي DR به­ترتيب 000025/0- و 000007/0- و همه­ي آن­ها به­ لحاظ آماري معني­دار بودند (0001/0P<). نتيجه ­گيري نهايي: با توجّه به وراثت­پذيري نسبتاً بالا براي MS و DR ، درنظر گرفتن آن­ها در شاخص انتخاب گاوها، مي­تواند منجر به بهبود ژنتيكي مناسبي براي صفات مزبور گردد.