بررسي خطر تخريب منابع آب هاي زيرزميني با استفاده از مدل اصلاحي ايراني ارزيابي پتانسيل بيابان زايي در دشت هاي استان فارس

Hazard Assessment Of Groundwater Resources Degradation Using The Modified Iranian Model of Desrtification Potential Assessment In Fars Plains

آب هاي زيرزميني از منابع مهم تامين آب در مناطق خشك و نيمه خشك مي باشند. مديريت بهينه منابع آبي و حفظ و ارتقاي كيفيت و كميت آنها نيازمند وجود دا ده هايي در زمينه موقعيت، مقدار و پراكنش آب در يك منطقه جغرافيايي معين مي باشد. با توجه به اين موضوع در اين تحقيق برآن شديم تا به بررسي خطر تخريب كيفي و كمي آب هاي زيرزميني در دشت هاي استان فارس با استفاده از مدل اصلاحي IMDPA و سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) بپردازيم. هدف از اين پژوهش پهنه بندي مناسب و تهيه نقشه هاي آسيب پذيري منطقه در جهت تعيين مناطق در معرض ريسك بيشتر بود كه گامي اساسي و مهم در مديريت منابع آبي در راستاي اولويت بندي مناطق جهت برنامه ريزي مقابله با تخريب كمي و كيفي منابع آب زيرزميني بشمار مي رود. در تهيه نقشه پهنه بندي وضعيت كيفي و كمي آب هاي زيرزميني از روش كريجينگ معمولي كروي استفاده شد. داده هاي مورد نياز با استفاده از اطلاعات دقيق مربوط به داده برداري هاي انجام شده توسط شركت آب منطقه اي استان فارس تهيه گرديد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه از نظر افت سطح آب زيرزميني (وضعيت كمي) بيش از 81 % دشت هاي استان فارس در وضعيت خطر شديد و خيلي شديد قرار دارند. از نظر وضعيت كيفي حدود 58% دشت هاي استان فارس در وضعيت خطر شديد و خيلي شديد قرار دارند. به طور كلي بيش از 83 % دشت هاي استان فارس در وضعيت خطر شديد و خيلي شديد از نظر وضعيت آب زيرزميني قرار دارند. خطر شديد و خيلي شديد در اكثر نقاط استان فارس خصوصا نقاط مركزي و جنوبي و خطر كم و متوسط غالبا در شمال شرقي استان فارس مشاهده گرديد.

Groundwater is an important source of water supply in arid and semi-arid regions. Optimal management of water resources and their conservation and improvement for quality and quantity need to have amount and distribution of water data in a defined geographical area. According to this issue, in this study we want to assess both qualitative and quantitative risk of groundwater resources using the modified IMDPA model and geographical information system (GIS) in plains of Fars province. The purpose of this study is to prepare a suitable zonation and vulnerability maps of qualitative and quantitative status of groundwater in order to determine the areas with higher risk. This is a basic and vital step in water resources management for priotorization of areas in order to prepare a combat plan against qualitative and quantitative degradation of groundwater. To prepare Zonation maps of qualitative and quantitative status of groundwater, spherical ordinary kriging method was used. The required data of this study is related to precise data recording of Fars Regional Water Company. The results of this study indicate that the Lowering of Water Table (quantitative status) in 81% of Fars plains is at severe and very severe hazard classes. The quality status of about 58% of Fars province plains is at severe and very severe hazard classes. Overall, more than 83% of Fars province plains are in state of severe and very severe hazard classes of ground water condition. Severe and very severe hazard classes were observed in many parts of the province especially in central and southern regions, the moderate and slight hazard classes were observed mainly in the northeastern parts of the province.