تحليل ترجمه به مثابه يك هنر با اقتباس از بوطيقاي ارسطو

The Analysis of Translation as an Art by Aristotle’s Poetics

در اين مقاله ضمن تعهد به روشي تحليلي- تطبيقي و با رجوع به آن‌چه ارسطو در بوطيقا ترسيم نموده، فرآيند ترجمه را همچون روند شكل‌گيري يك اثر هنري قرائت مي‌كنيم. در مسير مستندسازي اين قرائت، خوانش متن به مثابه مشاهده محيط، فهم معني به مثابه درك كردار، باز آفريني متن به مثابه بازنمايي تصوير و واژه گزيني به مثابه صناعتي شاعرانه، چهار وجه شبه در تكوين استعاره «هنر ترجمه» هستند. در تشريح ثمره اين قرائت نيز به اين نقطه مي‌رسيم كه ترجمه‌اي كه همچون اثر هنري وَرز يافته باشد، واجد يك وجه اخلاقي(يعني تقليد وفادارانه از متن مبدأ) و يك وجه زيبايي‌شناختي(يعني نوآوري براي فرهنگ مقصد) است. بر مبناي حكمت صناعي ارسطو، آن‌چه ترجمه مطلوب را در مركز اين پيوستار تعادل مي‌بخشد، توجه به دو مضمون خلاقيت و بازنمايي است. بر اين اساس، ترجمه در عين تمكين از ملاحظات اخلاقي، به ابداعات زيبايي‌شناسانه متمايل مي‌شود و با اين چشم انداز هنري و اخلاقي، روزنه‌اي را براي تعامل فرهنگ‌ها مي‌گشايد.

In this text, which employs the analytic-comparative method, we read the Poetics of Aristotle in a new way to take an example of translation as an artistic creation. We can present the result of the essay as a metaphor called “the art of translation”, and then we refer to four evidences which can support our metaphor: reading the text as seeing the world, understanding the meaning as perceiving the main action, representing the text as recreating an image, and word making as the art of poetic. If we want to explain the useful dimension of our research, it can be said: every translation (if it is considered as an artistic creation) has a moral dimension which depends on its imitation of the author's line and reader's culture, and also has an artistic dimension that attends to the beauty of text and new vision of culture. According to Moderation theory of Aristotle, an ideal intercultural translation sees the right of author and reader by the equal criterion. Then it shows a production that is combined with “representation”, a term which can embrace the beauty and ethic in the art of translation.