اثر اندازه هسته و شدت انتخاب بر اريبي ناشي از ناديده گرفتن اثر انتخاب در برآورد پيشرفت ژنتيكي در طرح‌هاي اصلاح نژاد هسته‌اي در گوسفند لري‌بختياري

The effect of nucleus size and selection intensity on the amount of bias due to ignoring the effect of selection in estimated genetic gain in nucleus breeding schemes in Lori Bakhtiari sheep

زمينه مطالعاتي:يكي از برنامه­ هاي اصلاح نژادي گوسفند طرح اصلاح­نژادي داراي هسته است. نتايج اين طرحها ممكن است تحت تاثير اندازه هسته و شدت انتخاب قرار بگيرند. هدف: بررسي اثر اندازه هسته به صورت نسبتي از كل جمعيت در سه سطح 5، 10 و 15 درصد و شدت انتخاب نر­ها و ماده­ ها در سه سطح شديد، متوسط و ضعيف بر ميزان اريبي در برآورد پيشرفت ژنتيكي ناشي از ناديده گرفتن اثر كاهشي انتخاب بر واريانس ژنتيكي افزايشي صفت. روش كار: دراين پژوهش يك طرح اصلاح نژاد هسته­ باز با استفاده از اطلاعات جمعيت گوسفندان نژاد لري­بختياري مركب از يك هسته با 1005 رأس و يك پايه با 4019 رأس ميش مولد به روش شبيه­سازي قطعي تعريف شد. صفت تابع هدف، وزن تولد و انتخاب بر اساس يك ركورد شخصي بود. نتايج: با افزايش اندازه نسبي هسته از 5 به 15 درصد، ميزان اريبي از 84/11 تا 67/16 افزايش يافت. در اثر افزايش شدت انتخاب از ضعيف به شديد، ميزان اريبي از 18/14 به 72/17 تغيير كرد. با تغيير نرخ انتقال قوچ از هسته به پايه رشد ژنتيكي به صورت غير خطي تغيير كرد و در يك نقطه خاص به حداكثر رسيد كه نقطه بهينه ناميده مي­شود. اين نقطه بهينه در شرايط مختلف بين 50 تا 75 درصد تغيير كرد و مستقل از اثر انتخاب بود. در نرخ­هاي انتقال بهينه، ميزان اريبي حداقل بود. بررسي اثر همزمان اندازه هسته و شدت انتخاب نشان داد كه در شدت انتخاب­هاي بالا، هنگامي كه اندازه هسته از 10 درصد بيشتر بود، ميزان اريبي به ميزان بسيار اندك تحت تاثيراندازه هسته قرار گرفت. نتيجه ­گيري نهايي:نتايج اين تحقيق نشان داد در شدت انتخاب ضعيف، مي­توان با ناديده گرفتن اثر انتخاب، برنامه بهبود ژنتيكي را بهينه­ سازي كرد. در شدت انتخاب شديد ناديده گرفتن اين اثر مي­تواند منجر به نتيجه ­گيري اشتباه شود.