ارزيابي تنوع ژنتيكي لينه هاي نيمه خواهري چغندرقند تحت تنش رطوبتي مزرعه

Evaluation of Genetic Diversity in Sugar Beet Half-Sib Inbred Lines under Farm Water Stress Condition

اين آزمايش به ­منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي لينه­ هاي نيمه­ خواهري چغندرقند (48 لاين و يك رقم شاهد) تحت تنش رطوبتي مزرعه (200 ميلي­ متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A) در مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي با استفاده از طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1394 انجام شد. در اين تحقيق صفاتي از قبيل عملكرد ريشه، عملكرد قند ناخالص، درصد قند ريشه، تعداد برگ، اختلاف دماي برگ و محيط، شاخص شادابي، محتوي آب نسبي برگ، وزن ويژه برگ، نمره رنگ برگ، نمره رشد برگ، طرز قرارگيري برگ، نمره رشد ريشه، تعداد ريشه در هر رديف و نسبت طول به عرض ريشه اندازه­ گيري شد. نتايج نشان داد كه از نظر كليه صفات مورد مطالعه بين ژنوتيپ­ هاي مورد بررسي تفاوت معني­ داري در سطح يك درصد وجود دارد. در اين تحقيق، عملكرد ريشه، همبستگي مثبت و معني­ داري با عملكرد قند ناخالص، نمره رنگ برگ و نمره رشد ريشه داشت درحالي­ كه بين عملكرد ريشه و صفات تعداد برگ و نسبت طول به عرض ريشه همبستگي منفي و معني ­داري مشاهده گرديد. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزيه كلاستر مي­ توان ژنوتيپ­ ها را براي صفت عملكرد قند ناخالص در چهار گروه عمده قرار داد. تجزيه به عامل ­ها منجر به شناسايي چهار عامل گرديد كه در مجموع 2/73 درصد تغييرات كل را توجيه كردند. ژنوتيپ hf4 s1 از نظر صفات عملكرد ريشه، عملكرد قند ناخالص و نمره رنگ برگ نسبت به ساير ژنوتيپ ­ها برتري نشان داد و به عبارتي داراي پتانسيل تحمل به تنش خشكي بالايي مي­ باشد.

This study was conducted to evaluate the genetic diversity of sugar beet half sib inbred lines (48 lines and one control cultivar) under water stress (200mm of class A evaporation pan) in field conditions in a randomized complete block design with three replicates in Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center in 2015. In this research, traits such as root yield, raw sugar yield, sugar content of root, leaf number, index of difference between the temperature of environment and leaf, succulence index, leaf relative water content, specific leaf weight, leaf color score, leaf growth score, leaf architecture, root growth score and ratio of length to width of root were measured. Results showed that there were significant differences (p≤0.01) between studied genotypes for all traits. Results showed that, there were significant positive correlations between root yield and sugar yield, leaf color score and root growth score, while, significant and negative correlations were observed between root yield, leaf number and ratio of length to width of root. The dendrogram generated from the cluster analysis for sugar yield classified genotypes into four main groups. Factor analysis led to introduction of four main factors which explained 73.2 percent of total variation. Hf4 s1 genotype showed superiority for root yield, sugar yield and leaf color score than other studied genotypes, indicating that, this genotype has a high potential for drought tolerance.