طراحي مدل ارزيابي عملكرد براي ارزيابي‌شونده‌هاي سلسله‌مراتبي با شاخص‌هاي موزون در دپارتمان‌هاي هايپرماركت به روش تلفيقي تحليل پوششي داده‌هاي سلسله‌مراتبي موزون

Designing a DEA Model for Evaluating Performance for Hierarchal Decision Making Units with Weighting Attribute in Hypermarket Departments

بهبود مستمر عملكرد سازمان‌ها، نيروي عظيم هم‌افزايي ايجاد مي‌كند كه اين نيروها مي‌تواند پشتيبان برنامة رشد، توسعه و ايجاد فرصت‌هاي تعالي سازماني شود. ارزيابي عملكرد از راه مدل‌هاي تحليل پوششي داده‌ها رويكرد مناسبي براي بهبود عملكرد است. با توجه به اهميت بسيار زياد صنايع خدماتي مانند صنعت هايپرماركت در رشد اقتصادي كشورها، ارزيابي عملكرد هايپرماركت‌ها از اهميت بسيار زيادي برخوردار است. از آنجا كه ساختار درون‌سازماني بيشتر سازمان‌ها و نيز هايپرماركت‌ها، ساختاري سلسله‌مراتبي است، بهتر است اين سلسله‌مراتب در ارزيابي عملكرد آنها نيز لحاظ شود. از طرف ديگر، مديران اهميت متفاوتي براي شاخص‌هاي ارزيابي و اندازه‌گيري قائل‌اند كه در نظر گرفتن اهميت‌ها و اوزان شاخص‌ها نيز در مدل تحليل پوششي‌داده‌ها مهم است؛ بنابراين هدف تحقيق حاضر ارائة مدل تلفيقيِ تحليل پوششي داده‌ها براي واحدهايي همگن است كه در ساختاري سلسله‌مراتبي قرار دارند و همچنين شاخص‌هاي ارزيابي داراي اهميت‌هاي متفاوتي‌اند. مدل پيشنهادي با سه شاخص ورودي ارزش فضا، هزينة حقوق كارمندان و سرماية درگير و چهار شاخص خروجيِ گردش مالي، سود ناخالص، رشد درآمد و نقدينگي در هايپرماركت پرسون اعتبارسنجي شده است. نتايج نشان مي‌دهد بخش دو در هايپرماركت پرسون به‌دليل وجود دپارتمان‌هاي بيشتر و همچنين حجم كافي نقدينگي و گردش مالي زياد داراي بيشترين نمرة كارايي بوده است و بخش چهار هايپرماركت، كمترين كارايي را داشته كه دليل آن گردش كم و موجودي بالا از كالاهاي تكي است كه موجب افزايش سرماية درگير شده است.

Continuous improvement in the performance of organizations creates a massive combined force that can support the growth, development, and organizational opportunities for organizational excellence. Performance evaluation with data envelopment analysis models is an appropriate approach for improving performance. Given the high importance of service industries such as the hypermarket industry in the growth of the economies of the countries, the performance evaluation of hypermarkets is very important. Since the organizational structure of most organizations as well as hypermarkets is a hierarchical structure, it is better to consider these hierarchies in assessing their performance. On the other hand, managers have a different importance for the evaluation and measurement indicators, which is important in incorporating the importance and weight of the indicators in the data envelopment analysis model. The aim of this study is presenting compilation data envelopment analysis model for similar and homogenous units that are in a hierarchical structure with different importance of evaluation indicators. The proposed research model was validated at ‘Person’ hypermarket which includes three input indicators of ‘the value of space’, ‘employee salary’, and ‘involved capital’ along with turnover, profitability, income growth, and created liquidity are as output indicators. The results showed that the second sector at the hypermarket has the highest performance score due to the existence of more departments, as well as the good volume of liquidity and turnover, and the fourth section of the hypermarket has the lowest efficiency due to low turnover and high inventory of goods. It is a single unit that has contributed to increase of capital.