الويت بندي تامين كنندگان زنجيره تامين سبز با استفاده از رويكرد تركيبي MCDM فازي

Prioritization of Green Supply Chain Suppliers Using a hybrid Fuzzy Multi-Criteria Decision Making approach

افزايش سطح توليد سيستم­هاي توليدي كه پيامد ناخواسته توسعه صنعتي است، در سال­هاي اخير رشد فزاينده­اي داشته است. آثار منفي اين رويداد، فرايندهاي توليدي را بر آن داشته است كه براي حفظ جايگاه خود، راه­كارهايي را در زمينه اجراي مديريت زيست محيطي اتخاذ نمايند. از جمله اين راهكارها توجه به مسائل سبز در زنجيره تامين آنها است كه تا اندازه زيادي تحت تاثير عملكرد تامين كنندگان آنها قرار دارد. بنابراين، ارزيابي و انتخاب تامين­كننده سبز يك تصميم استراتژيك به منظور حضور در بازار رقابتي و حفظ جايگاه اجتماعي شركت­ها محسوب مي­شود. با توجه به تعدد معيارهاي ارزيابي، كمي و كيفي بودن آنها و ماهيت فازي معيارهاي كيفي، در اين پژوهش يك رويكرد تركيبي MCDM فازي مبتني بر تكنيك­هاي دلفي فازي، فرايند تحليل سلسله مراتبي فازي و ويكور فازي به منظور ارزيابي و انتخاب تامين­كنندگان سبز شركت سايپا ارائه گرديده است. به اين منظور، در ابتدا با بررسي مباني نظري، معيارهاي انتخاب تامين­ كنندگان در زنجيره تامين سبز مورد بررسي قرار گرفتند. سپس با بررسي وضعيت فعلي شركت سايپا، مشاوره با خبرگان و استفاده از روش دلفي فازي، معيارهاي با درجه اهميت بالاتر شناسايي شدند. در مرحله بعد معيارهاي نهايي در قالب پرسشنامه مقايسات زوجي در اختيار خبرگان شركت قرارگرفت و داده‌هاي لازم جهت اولويت‌بندي آنها بر اساس تكنيك فرايند تحليل سلسله مراتبي فازي جمع‌ آوري گرديد. در نهايت، با استفاده از تكنيك ويكور فازي، 100 تامين­كننده شركت سايپا، مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان­دهنده آن است كه رويكرد ارائه شده، چارچوب كارآمدي براي اولويت­بندي تامين­كنندگان سبز شركت سايپا است.

Increasing in production level of production systems, which is the unintended consequence of industrial development, has grown increasingly in recent years. The negative effects of this event have forced production processes to take solutions for maintaining their position in field of environmental management. One of these solutions is paying attention to the green issues in their supply chain, which is largely influenced by the performance of their suppliers. Therefore, evaluation and selection of green suppliers is a strategic decision in order to corporates’ success in the competitive market and maintain its social position. Due to the variety of evaluation criteria, their quantitative or qualitative nature and the fuzzy nature of qualitatile criteria, this research proposed a hybrid fuzzy MCDM approach based on fuzzy Delphi, fuzzy analytical hierarchy process and fuzzy VIKOR techniques to evaluate and select the green suppliers of Saipa corporation. For this purpose, first reviewing the literature, supplier selection criteria in green supply chain were investigated. Then, examining the current status of Saipa, consulting with the experts and using the Fuzzy Delphi method, more important criteria were identified. In the next stage, the final criteria were delivered to the experts by means of a pairwise comparison questionnaire and the required data for their prioritization based on the fuzzy analytical hierarchy process technique were collected. Finaly, the 100 suppliers of Saipa corporation were evaluated based on the fuzzy VIKOR technique. The results indicate that the proposed approach is an effective framework for prioritizing green suppliers of Saipa corporation.