كافت و بندزدايي در زبان فارسي: رويكردي كمينه‌گرا

زدودن عناصر زباني از اشتقاق كه با نام كلي حذف شناخته مي‌شود، بحث پردامنه‌اي در ميان زبان‌شناسان بوده است. هرچند اين پديده گونه‌‌هاي مختلفي دارد، اما در اغلب آنها سازۀ محذوف معمولاً داراي مرجعي زباني يا غيرزباني است. از آن ميان، فرايند كافت كه عنصر فعلي را (با يا بدون وابسته‌هايش) از جمله‌هاي همپايه حذف مي‌كند، با توجه به ويژگي‌هايي كه دارد، ساخت چالش‌برانگيزي در نظريه‌هاي نحوي به‌شمار مي‌رود. جانسون (2009) نشان مي‌دهد كه به‌رغم شباهت‌هاي كافت و شبه‌كافت در انگليسي، اين دو پديده ساخت‌هاي متفاوتي هستند و اولي از رهگذر فرايند گذر مشترك شكل مي‌گيرد و دومي پيامد نوعي حذف گروه فعلي است. در تقابل با تحليل جانسون دربارۀ كافت در انگليسي، مقالۀ حاضر استدلال مي‌كند كه كافت در فارسي گونه‌اي بندزدايي است كه طي آن گروه زمان از ساخت همپايۀ دوم حذف مي‌شود، اما پيش از آن، سازه‌هاي باقي‌مانده به شاخص يك يا چند گروه نقش‌نما (مانند گروه مبتدا يا گروه كانون) ارتقا مي‌يابند. اين تحليل تصريح مي‌كند كه به‌دليل ارتقاي اجباري فعل از درون گروه فعلي، از يك‌سو ساخت شبه‌كافت در فارسي مجاز نيست و از سوي ديگر سازوكار حذف گروه فعلي به محو عنصر فعلي نمي‌انجامد.