تدوين الگوي دانشگاه اسلامي در ديدگاه مقام معظم رهبري بر اساس نظريۀ داده‌بنياد

هدف: هدف محققان مقالۀ حاضر، ارائۀ مدلي براي تبيين دانشگاه اسلامي در ديدگاه مقام معظم رهبري بود. روش: به سبب عدم كفايت مدلهاي ارائه شده در ادبيات موجود براي تبيين دانشگاه اسلامي و به دست آوردن داده‏هايي متناسب با زمينۀ مطالعه، از روش كيفي نظريۀ داده‌بنياد استفاده شد. اين نظريه در سطح وسيع، يك فرايند، عمل يا تعامل را تبيين مي‌كند. اين روش، استقرايي و اكتشافي است و به پژوهشگران در حوزه‌هاي گوناگون امكان مي‌دهد به جاي اتكا به نظريه‌هاي موجود، خود به تدوين نظريه از طريق تحليل مقايسه‌اي مشاهدات اقدام كنند. داده‌هاي مطالعه از متن بيانات مقام معظم رهبري در جمع دانشجويان و اساتيد دانشگاهها كه در سايت اختصاصي ايشان موجود است، گردآوري شد. يافته‌ها: با طبقه‏بندي مفاهيم، مقوله‏هاي فرعي و محوري و يافتن مقولۀ هسته‏اي با استفاده از روش كدگذاري باز، محوري و انتخابي، مقوله‌هاي شكل‌دهندۀ دانشگاه اسلامي و روابط بين آنها در قالب مدل پارادايمي ظهور يافت كه شامل شرايط علّي(9 مقوله)، مقولۀ هسته‏اي(توأمان كردن علم و تقوا)، راهبرد(9 مقوله)، شرايط محيطي(4 مقوله) ويژگي‌هاي زمينه‌اي(4 مقوله) و پيامدها(4 مقوله) است. نتيجه‌گيري: در اين مدل، كانون توجه مقام معظم رهبري(مقولۀ كانوني) پديدۀ اصلي؛ توأمان كردن علم و تقوا در دانشگاه است.