واكاوي عنصر زبان در رمان شبي كه جرواسك نخوانَد

شبي كه جرواسك نخوانَد، نوشته‌ي جمشيد خانيان، يكي از آثار برجسته در حوزه‌ي رمان نوجوان است كه توجه بسياري از منتقدان و خوانندگان را برانگيخته است. ازآنجاكه زبان، اصلي‌ترين ابزار نويسنده براي آفرينش متن ادبي است، در پژوهش پيش‌ِرو، زبان اين رمان در سه سطح واژگاني، نحوي و بلاغي بررسي شده تا ويژگي‌هاي بنيادي آن شناسايي شود. از مهم‌ترين ويژگي‌هاي زباني اين رمان مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: فراواني فعل‌هايي كه بر حركت دلالت مي‌كنند، دگرگوني ناگهاني ساخت فعل ماضي، ‌چيرگي ويژگي‌هاي صرفي زبان معيار بر گونه‌ي گفتاري آن، فراواني جمله‌هاي كوتاه، جابه‌جايي اركان جمله، تكرار برخي جمله‌ها، آهنگين‌بودن كلام، تقابل (برجسته‌ترين آرايه‌ي اثر)، توصيف و تصوير (پرشمارترين و آشكارترين آرايه)، نمادسازي و اقتباس. درنگ بر اين ويژگي‌ها و جزئيات آن، نشان مي‌دهد كه بسياري از آن‌ها در ساختار كلي رمان كاركردي مثبت دارند‌ و در پرداخت عناصر گوناگون داستان (موضوع، درون‌مايه، شخصيت، فضا و...) اثرگذار بوده‌اند. اين ويژگي‌ها گوياي توجه نويسنده به اهميت زبان در بهبود كيفيت اثر و انتقال بهتر انديشه است و مي‌تواند يكي از عوامل توجه منتقدان گوناگون به داستاني با موضوع تكراري جنگ و برگزيده‌شدن اين رمان در چندين جشنواره‌هاي باشد.