ارائۀ مدل مفهومي روش‌شناسي آينده‌پژوهي اسلامي

Demonstration of Conceptual Model in Metodolodgy of islamic futures study

روش‌شناسي آينده‌پژوهي اسلامي از مباحث پايه‌اي و اساسي در فرايند توليد دانش آينده‌پژوهي اسلامي است. تفاوت مبناي معرفت‌شناسي و هستي‌شناسي اسلامي موجب مي‌شود روش‌شناسي آينده‌پژوهي اسلامي از ساير روش‌شناسي‌هاي موجود در اين دانش متفاوت شود. ازين‌رو، سؤال اصلي اين پژوهش اين است كه روش‌شناسي آينده‌پژوهي اسلامي چگونه است؟ هدف اين پژوهش نيز ارائة مدلي مفهومي از روش‌شناسي آينده‌پژوهي اسلامي مبتني بر مباني معرفت‌شناسي و هستي‌شناسي اسلامي است. اين پژوهش از نظر هدف بنيادي است. شيوة گردآوري داده‌ها كتابخانه‌اي بود و به روش توصيفي ـ پيمايشي تحليل و بررسي شد. مدل روش‌شناسي آينده‌پژوهي اسلامي، كه در اين پژوهش ارائه مي‌شود، تركيبي از روش‌شناسي‌هاي تحليلي و تفسيري و شهودي است. هر يك از روش‌شناسي هاي فوق در آينده‌پژوهي اسلامي اهميتي ويژه دارد و امكان بهره مندي هم‌زمان از دو يا چند روش به صورت تركيبي در آينده‌پژوهي اسلامي نيز وجود دارد.

The methodology of Islamic futures studies is the first step in Islamicization of this knowledge. Identifying it is one of the important issues in this knowledge. The difference between the approach of Islam to epistemology and ontology is the basis for the differences and important distinctions in the methodology of Islamic futures studies. Therefore, identification of the methodology of Islamic futures studies is of special importance based on Islamic teachings and principles. In this research, data were collected by library method and analyzed by descriptive-analytical method. Finally, three types of methodology for Islamic futures studies were identified in this research, which include analytical methodology of futuristics, which with rational explanation aims at future studies; interpretive methodology also focuses on the internal factors of human beings. Intuitive methodology also focuses on the inner experiences of individuals about future issues and calls them implicit knowledge. As a result, three types of methodology for Islamic futures studies have been achieved